اختلال خوردن مرتبط با خواب
منظور از اختلال خوردن مرتبط با خواب، غذا خوردن خارج از کنترل و مایعات در هنگام خواب است. در این حالت بیمار در خواب عمیق یا نیمه عمیق به آماده کردن و خوردن مواد غذایی می پردازد حال آنکه روز بعد چیزی را به خاطر نمی آورد.
اختلال خوردن مرتبط با خواب خطرناک است زیرا احتمال آسیب رساندن به خود یا خوردن مواد سمی وجود دارد.
این اختلال به علت مصرف غذاهای چرب و سرشار از کربوهیدرات باعث چاقی و اضافه وزن بیمار خواهد شد.
گاهی اوقات این اختلال به مصرف برخی داروهای خاص، اختلالات خواب یا اختلال خوردن ارتباط دارد.
برای درمان این اختلال باید به رفع اختلال خوردن و اختلال خواب پرداخت.
علائم اختلال خوردن مرتبط با خواب
اختلال خوردن مرتبط با خواب یک فعالیت یا رفتار ناهنجار است که در هنگام خواب به وجود می آید.
دوره های اول اختلال خوردن مرتبط با خواب در نیمه اول شب که فرد به تازگی به خواب رفته است به وجود می آید و شامل موارد زیر است:
- خوردن و آشامیدن خارج از کنترل و به صورت مکرر
- عدم هوشیاری در هنگام تهیه و خوردن مواد غذایی
- به خاطر نیاوردن این اقدامات در روز بعد
- مصرف غذاهای چرب و پرکالری یا ترکیبی از غذاهای عجیب و غریب
- خوردن مواد سمی یا غیرقابل مصرف مانند غذاهای منجمد، دانه قهوه، شوینده ها و پاک کننده ها یا فیلتر سیگار
- آسیب دیدگی احتمالی یا انجام دادن اقدامات خطرناک برای تهیه غذا
- بیدار نشدن در هنگام انجام این کارها
- اختلال در سطح سلامت بدن به علت غذا خوردن در نیمه شب
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
اختلال خوردن مرتبط با خواب یک وضعیت خطرناک است که بر امنیت و سلامت جسمانی بیمار تاثیر می گذارد.
در صورت بروز هر یک از علائم و نشانه های بالا مراجعه به پزشک الزامی است.
علل اختلال خوردن مرتبط با خواب
اختلال خوردن مرتبط با خواب در ساعات اول شب و در یکی از مراحل خواب تحت عنوان حرکات غیر سریع چشم رخ می دهد.
این فرآیند به مرحله گذار از حرکات غیر سریع چشم به مرحله انگیختگی ارتباط دارد.
علت دقیق بروز این اختلال مشخص نیست اما بیشتر در افرادی که سابقه راه رفتن در خواب را دارند بیشتر رخ می دهد.
به این ترتیب نباید این اختلالات را نادیده گرفت.
فاکتورهای خطر
این اختلال در میان زنان شیوع بیشتری دارد و اغلب در سنین نوجوانی یا اوایل ۲۰ سالگی خود را نشان می دهد.
برخی از فاکتورهای خطر مرتبط با این اختلال عبارتند از:
- وجود سایر اختلالات خواب از قبیل آپنه تنفسی، راه رفتن در خواب، سندروم پای بیقرار و حمله خواب
- مصرف داروهای خواب آور از قبیل زولپیدم و انواع خاصی از داروها از قبیل داروهای ضد افسردگی یا داروهای ضد روان پریشی
- وجود اختلال خوردن در طول روز از قبیل کم اشتهایی و پراشتهایی عصبی
- ابتلا به اختلالات ذهنی از قبیل استرس، اضطراب و افسردگی
- داشتن سابقه خانوادگی اختلال خوردن مرتبط با خواب یا راه رفتن در خواب در اعضای درجه یک خانواده مانند پدر و مادر، فرزند یا خویشاوندان
- تجربه محرومیت از خواب
عوارض
اختلال خوردن مرتبط با خواب می تواند عوارض زیر را به وجود بیاورد:
- آسیب دیدگی بدن، سوختگی، بریدگی یا زمین خوردن در هنگام استفاده از وسایل آشپزخانه یا مصرف مواد آلرژی زا، سمی و غیر قابل خوردن
- بروز مشکلات مرتبط با سلامت از قبیل افزایش وزن، عدم کنترل دیابت یا پوسیدگی دندان
- احساس بی پناهی و گناه به علت نداشتن کنترل بر شرایط به وجود آمده
- احساس خستگی در طول روز به علت اختلال در خواب شبانه
تشخیص
برای تشخیص اختلال خوردن مرتبط با خواب از روش های زیر استفاده می شود:
- پزشک به انجام معاینات جسمانی می پردازد و از بیمار در خصوص سابقه پزشکی اش سوال می پرسد تا به تایید یا رد بیماری های مرتبط با این اختلال بپردازد.
- پزشک الگوی خواب بیمار را بررسی می کند و از او می خواهد پرسشنامه مرتبط با خواب را تکمیل نمایید. در برخی موارد نیز از بیمار می خواهد به مدت دو هفته الگوی خواب و بیداری خود را یادداشت نماید تا اطلاعات کاملی را در این رابطه به دست بیاورد. سپس از همسر، فرزندان، پدر و مادر یا سایر افرادی که با بیمار زندگی می کنند در رابطه با خواب او سوال پرسید.
- در برخی مواقع پزشک درخواست فیلمبرداری از بیمار در هنگام خواب را می دهد. این تست به ارزیابی و ثبت فعالیت های مختلف بدن در هنگام خواب می پردازد و شامل امواج مغز، تنفس، ضربان قلب، حرکات چشم و بدن است.
درمان اختلال خوردن مرتبط با خواب
از روش های زیر برای درمان اختلال خوردن مرتبط با خواب استفاده می شود:
- قطع مصرف داروهای محرک یا داروهایی که در بروز این اختلال نقش دارند به بیمار کمک خواهد کرد.
- درمان سایر اختلالات خواب از قبیل راه رفتن در خواب سندروم پای بیقرار یا آپنه تنفسی به درمان اختلال خوردن مرتبط با خواب کمک می کند.
- پزشک استراتژی هایی را به منظور حفظ امنیت بیمار و آموزش به همسر و اعضای خانواده ارائه می دهد تا بدون بیدار کردن بیمار یا استفاده از اجبار او را به تخت برگردانند. تغییر الگوی خواب روزانه یک بخش از این استراتژی محسوب می شود.
- در صورتی که داروهای تجویز شده کمکی به بیمار نکرده باشد پزشک به تعویض آنها خواهد پرداخت. این داروها با توجه به علت بروز اختلال خوردن مرتبط با خواب و وجود سایر اختلالات خواب یا خوردن تجویز می شوند.
بیشتر بخوانید : اضطراب و اختلال بلع
سبک زندگی و درمان های خانگی
علاوه بر مواردی که در قسمت بالا به آنها اشاره شد تغییر سبک زندگی نیز به بهبود بیمار کمک خواهد کرد.
برخی از این اقدامات عبارتند از:
- باید تغییراتی را در محیط منزل، اتاق خواب و آشپزخانه ایجاد کرد تا بیمار دچار آسیب دیدگی نشود. همچنین باید خوراکی هایی که بیمار در هنگام بروز این اختلال مصرف می کند را از آشپزخانه، کابینت و یخچال دور نگه داشت.
- بیمار باید به اصلاح الگوی خواب خود بپردازد و در ساعات مشخص بخوابد و بیدار شود. باید هر روز راس ساعت مشخص و به مقدار کافی بخوابد و از دیر خوابیدن در آخر هفته ها یا تعطیلات خودداری نماید.
- بیمار باید سبک زندگی سالمی را دنبال کند و از مصرف مشروبات الکلی و استعمال دخانیات خودداری نماید.
مراجعه به پزشک
افرادی که از مشکلات خواب رنج می برند باید تا حد امکان با همسرشان ابتدا به پزشک عمومی مراجعه نمایند.
پزشک از همسر او درباره خواب بیمار سوال می پرسد تا وجود اختلالات خواب از قبیل آپنه تنفسی را تشخیص دهد.
چه اقداماتی را باید انجام داد؟
بهتر است بیمار از پزشک خود در خصوص اقداماتی که باید انجام دهد از قبیل ثبت ساعات خواب و بیداری سوال بپرسد.
بیمار باید اطلاعات کاملی که شامل موارد زیر است را در اختیار پزشک قرار دهد:
- هرگونه علائمی که با آن مواجه شده است حتی اگر ظاهرا به مشکل او ارتباطی ندارد.
- اطلاعات شخصی از قبیل مشکلات مرتبط با سلامت، تغییرات ایجاد شده در زندگی، استرس و مواردی از این قبیل
- ارائه فهرست کامل از انواع دارو ها، ویتامین ها و مکمل های گیاهی یا شیمیایی و دوز مصرف آنها به پزشک برای بررسی تاثیرات احتمالی شان بر الگوی خواب بیمار کمک می کند.
بهتر است بیمار همه سوالات خود را از پزشک بپرسد.
برخی از این سوالات عبارتند از:
- علت بروز علائم او چیست؟
- بهترین روش برای درمان این اختلال چیست؟
- چگونه می توان در کنار سایر بیماری ها به کنترل اختلال خوردن مرتبط با خواب پرداخت؟
- آیا برای درمان این اختلال باید به کلینیک خواب مراجعه کرد؟ آیا بیمه این خدمات درمانی را پوشش می دهد؟
- آیا بروشور یا کتابی برای کسب اطلاعات بیشتر وجود دارد؟
- استفاده از مطالب کدام وب سایت توصیه می شود؟
بیمار باید همه سوالات خود را در جلسه حضوری از پزشک بپرسد تا پاسخ مناسبی را دریافت کند.
پزشک چه سوالاتی از بیمار می پرسد؟
پزشک به منظور کسب اطلاعات بیشتر سوالات متعددی را از بیمار می پرسد.
بیمار باید برای پاسخ دادن به سوالات زیر آماده باشد:
- آیا اطرافیان بیمار شاهد غذا خوردن او در هنگام خواب بوده اند که بیمار آن را به خاطر نمی آورد؟
- آیا این مسئله بر سلامت یا وزن بیمار تاثیر گذاشته است؟
- در این مواقع بیمار بیشتر چه چیزهایی را می خورد؟
- آیا در این اوقات بیمار به خود آسیب رسانده است؟
- در حال حاضر بیمار از چه داروهایی استفاده می کنند؟
- آیا تاکنون اختلال خواب یا اختلال خوردن در بیمار تشخیص داده شده است؟
- آیا بیمار در گذشته سابقه راه رفتن در خواب را داشته است؟
- آیا بیمار در گذشته سابقه سندروم پای بیقرار را داشته است؟
- آیا بیمار در خواب دچار مشکلات تنفسی از قبیل وقفه تنفسی، خروپف با صدای بلند، احتناق یا نفس نفس زدن شده است؟
برای دریافت مشاوره و درمان انواع مشکلات بلع و اختلالات خوردن از جمله اختلالات خوردن مرتبط با خواب با کلینیک درمان اختلالات بلع دکتر فرشاد خسروی تماس بگیرید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک