ارزیابی بلع فیبراپتیکی FEES

توسط: دکتر فرشاد خسروی

اختلال بلع

12 بهمن 1398

بدون دیدگاه

ارزیابی بلع از نوع فیبراپتیکی چیست؟

تست ارزیابی بلع فیبراپتیکی (FEES) یا فیز، فرآیندی است که برای ارزیابی کیفیت بلع به کار می رود.

طی فرآیند، یک پاتولوژیست کلامی-زبانی (SLP)، یک ابزار باریک و منعطف را وارد بینی می کند.

سپس، SLP می تواند بخش هایی از گلو را در حین بلع مشاهده کند.

هنگام بلع غذا یا مایع، این مواد از دهان عبور می کند و از طریق بخش هایی از گلو به نام حلق و حنجره به سمت پایین حرکت می کند.

از اینجا، غذا یا مایع، پیش از ورود به معده از یک لوله بلند (مری) عبور می کند.

این حرکت نیازمند مجموعه ای از فعالیت ها در ماهیچه های این نواحی است.

همچنین نیاز به هماهنگی با ماهیچه های تنفسی است زیرا تنفس در طول بلع، متوقف می شود.

هنگام نفس کشیدن، هوا از حلق و حنجره نیز عبور می کند. سپس، پیش از رسیدن به ریه ها از طریق لوله بلندی به نام نای به سمت پایین حرکت می کند.

بافت کوچکی به نام اپیگلوت وجود دارد که مانند یک درپوش عمل می کند و هنگام بلع غذا یا مایع، نای را می پوشاند.

به این ترتیب، غذا و مایعات وارد نای و ریه ها نمی شوند.

تست FEES یا ارزیابی بلع فیبراپتیکی می تواند به ارزیابی هرگونه مشکل در هر نقطه از این فرآیند کمک کند.

تست فیزاز یک لوله انعطاف پذیر به نام اندوسکوپ استفاده می کند. این ابزار دارای یک دوربین کوچک و چراغی متصل به آن است.

پیش از FEES، ماده ای به درون بینی یا گلو اسپری می شود تا به بی حس کردن این ناحیه کمک کند تا فرد، متوجه نصب لوله نشود.

SLP، اندوسکوپ را وارد بینی می کند و به داخل حلق هدایت می کند. ابتدا اندوسکوپ در بالای اپیگلوت قرار می گیرد و سپس می تواند با هر بلع به سمت پایین حرکت کند تا امکان مشاهده تارهای صوتی فراهم شود.

اندوسکوپ به SLP اجازه می دهد بخش هایی از حنجره، حلق و نای را روی یک صفحه ویدئویی ببیند.

تست ارزیابی بلع، دو بخش اصلی دارد. طی فاز اول، ساختار حلق و حنجره بررسی می شود.

SLP، کیفیت بلع بزاق، پیش از هر غذای دیگری را بررسی می کند. بخش دوم تست FEES، زمانی است که غذا وارد می شود.

در اینجا بلع به کمک بافت ها و اندازه های مختلف غذایی و مایعات، ارزیابی می شود.

SLP از رنگ های غذایی برای رنگدار کردن غذا و مایعات استفاده می کند تا مشاهده آن روی صفحه آسان تر باشد.

ممکن است لازم باشد فرد، در حین ارزیابی عملکرد گلو و بلع، موقعیت های مختلف یا انواع غذاهای مختلف را امتحان کند.

چرا ممکن است نیاز به ارزیابی فیبراپتیکی بلع شود؟

در صورت اختلال در بلع، ممکن است به این تست نیاز شود. در اختلال بلع، مشکلی در هماهنگی عضلانی مورد نیاز برای بلع نرمال پیش می آید.

اختلال بلع می تواند باعث ورود غذا یا مایع به درون مسیر هوایی یا ریه ها شود.

این امر منجر به ذات الریه و مشکلات دیگر می شود. به این خاطر، تشخیص و درمان اختلال بلع مهم است.

تست FEES به پاتولوژیست کمک می کند تشخیص دهد کدام یک از قسمت های گلو و دهان، درست کار نمی کنند.

تست فیز بلع می تواند نشان دهد باید از کدام غذاها یا مایعات دوری کرد یا کدام موقعیت ها می تواند به بلع بی خطرتر کمک کند.

تست FEES می تواند ورود غذا به مسیر تنفسی را نیز نشان دهد.

در صورت وجود هرگونه علائم اختلال بلع، مثل احساس چسبیدن غذا در دهان یا درد هنگام بلع، نیاز به FEES خواهد بود.

در صورت ابتلا به عارضه ای که ریسک ابتلا به اختلال بلع را بالا می برد، نیاز به FEES خواهد بود، حتی اگر هیچ علائمی وجود نداشته باشد.

برای مثال، اگر تجربه سکته مغزی داشته اید، کسی باید احتمال ابتلا به اختلال بلع را بررسی کند.

برای این کار، نیاز به انجام تست FEES است.

عارضه های دیگری که ممکن است باعث اختلال بلع شوند، عبارت اند از:

سرطان سر و گردن
آسیب سر
عارضه هایی که منجر به کاهش بزاق می شوند (مثل سندروم شوگرن)
پارکینسون یا دیگر عارضه های نورولوژیکی
تحلیل عضلانی
انسداد در مری (مثلا به خاطر سرطان)

در بسیاری از موارد، ابتدا SLP وضعیت بلع را به کمک برخی تست های ساده ارزیابی می کند.

نیاز است فرد، ببلعد و دهان خود را به طرق مشخص، حرکت دهد.

SLP بررسی می کند آیا مواد به خصوصی، بلع را دشوار می کنند. بر اساس نتایج این تست بلع، SLP، برنامه انجام FEES را می چیند تا اطلاعات بیشتری در مورد علت اختلال بلع احتمالی به دست آورد.

تست مشابه دیگر، تست بلع اصلاح شده باریم است (MBS). این تست از اشعه ایکس برای نشان دادن بلع استفاده می کند.

یکی از مزیت های ارزیابی فیبراپتیکی بلع نسبت به MBS، این است که FEES از پرتودهی استفاده نمی کند و برخلاف MBS، تست FEES می تواند به جای بیمارستان، در مطب یا کلینیک انجام شود.

ارزیابی فیبراپتیکی بلع - ارزیابی بلع فیبراپتیکی

خطرات ارزیابی بلع فیبراپتیکی چیست؟

تمام عمل ها، خطراتی دارند. خطرات ارزیابی بلع فیبراپتیکی عبارت اند از:

خونریزی بینی
ناراحتی
استفراغ
انسداد مختصر مسیر هوایی
ورود هوا به مسیر تنفسی

SLP، تلاش خود را برای به حداقل رساندن خطرات خواهد کرد. خطرات در هر فرد، با توجه به سن، سلامت عمومی و علت انجام عمل، متفاوت خواهد بود.

لازم است برای اطلاع از خطرات احتمالی، با SLP گفتگو شود.

چگونه باید برای ارزیابی فیبراپتیکی بلع آماده شد؟

پیش از تست FEES، SLP رژیم به خصوصی را تعیین می کند تا به جلوگیری از ورود غذا به مسیر تنفسی کمک کند.

باید فقط آنچه که در لیست آورده شده است، بخورید و بنوشید

در صورت وجود شرایط دیگر برای آمادگی،SLP، شما را راهنمایی خواهد کرد.

در مورد تمام داروهای مصرفی، به تیم پزشکی اطلاع دهید. این امر شامل هرگونه دارویی که خون را رقیق می کند، است.

در صورت انجام هرگونه جراحی در گردن، گلو یا بینی، به تیم پزشکی اطلاع دهید.

در طول ارزیابی فیبراپتیکی بلع چه اتفاقی می افتد؟

اگر در بیمارستان، بستری باشید، تست ارزیابی بلع فیبراپتیکی در اتاق بیمارستان انجام می شود.

یا ممکن است برای انجام تست به مطب پزشک یا کلینیک بروید. SLP، عمل را به تنهایی یا با کمک یک پزشک یا پرستار انجام می دهد.

پزشک و SLP می توانند تصویری از آنچه که قرار است اتفاق بیفتد، ترسیم کنند.

عمل، اغلب 20 دقیقه زمان می برد. تجربه هر فرد، متفاوت خواهد بود. به طور کلی، آنچه که مورد انتظار است، در زیر آورده شده است:

در طول تست، به صورت نشسته و بیدار خواهید بود. ماده بی حسی در بینی و گلو اسپری خواهد شد تا اندوسکوپ را احساس نکنید.

SLP به سرعت اندوسکوپ را وارد بینی می کند و به سمت گلو هدایت می کند.

ممکن است در طول عمل، کمی احساس ناراحتی کنید. برخی افراد، احساس تنگی نفس یا تهوع را نیز تجربه می کنند. ماده بی حسی، این احساس را به حداقل می رساند.

SLP از صفحه مانیتور برای مشاهده کیفیت بلع و احتمال ورود مواد به مسیر تنفسی استفاده می کند.

SLP فاکتورهای بسیاری را بررسی خواهد کرد. این فاکتورها شامل کیفیت بلع ترشحات، کیفیت وقوع هم زمان تنفس و بلع و کیفیت بسته شدن مسیر هوایی است.

او قادر به مشاهده وجود هرگونه مشکل ساختاری غیر طبیعی نیز خواهد بود.

ممکن است اندوسکوپ، مقدار کمی هوا نیز به داخل گلو، برای سنجش کیفیت احساس، بدمد.

مقادیر کمی از غذا یا مایعات را نیز خواهید خورد. این مواد، آغشته به رنگ خواهند بود تا روی صفحه قابل مشاهده باشند.

در پایان فرآیند، اندوسکوپ از حلق و بینی، بیرون کشیده خواهد شد.

پس از ارزیابی فیبراپتیکی بلع چه اتفاقی خواهد افتاد؟

در بسیاری موارد، فورا پس از انجام تست، نتایج آن اعلام خواهد شد. حتی ممکن است ویدئویی از تست را نیز تماشا کنید.

در صورت انجام تست در مطب یا کلینیک، احتمالا پس از تست، می توانید خودتان به خانه برود.

احتمالا می توانید فورا به ادامه فعالیت های طبیعی خود بپردازید.

اگر تست ارزیابی بلع فیبراپتیکی ، مشکلات بلع را آشکار کند، پزشک و SLP، یک برنامه درمانی طراحی خواهند کرد.

این برنامه شامل اصلاح نوع غذاهای مصرفی خواهد بود. برای مثال، ممکن است نیاز باشد از مایعاتی با غلظت های به خصوص پرهیز کنید.

ممکن است نیاز باشد تغییراتی را در وضعیت بدنی در هنگام خوردن، ایجاد کنید و روش های به خصوصی برای بلع بهتر بیاموزید.

مهم است که از نزدیک با تیم پزشکی خود کار کنید. پیروی دقیق از دستورالعمل ها می تواند به کاهش خطر عوارضی مثل ذات الریه ناشی از ورود غذا به مسیر تنفسی کمک کند.