توانبخشی بلع با تمرین بیماران سکته مغزی

اختلال بلع

23 فروردین 1399

بدون دیدگاه

توانبخشی با انجام تمرینات بلع برای بیماران سکته مغزی می تواند به بهبود اختلال بلع، عارضه ای که پس از سکته مغزی، بلع را دشوار می کند، کمک کند.

حتما باید پیش از شروع تمرینات جدید بلع، با پاتولوژیست گفتار و زبان (گفتاردرمانگر) گفتگو شود تا از بی خطر بودن آن ها اطمینان حاصل شود.

عوارض جانبی احتمالی اختلال بلع، جدی هستند – مثل خفگی یا ورود غذا به مسیر تنفسی – بنابراین مشورت با تیم پزشکی، پیش از امتحان هر چیز جدیدی در خانه حیاتی است.

بازیابی قابلیت بلع پس از سکته مغزی

پیش از شروع تمرینات بلع، فهم نحوه کمک آن به بهبود، مفید است. ابتدا، تمرینات بلع به افزایش قدرت عضلات مرتبط با بلع و ایجاد هماهنگی کمک می کند.

اما مهم تر این که، انجام این تمرینات به طور منظم، به مغز اجازه ی بازسازی و تشکیل شبکه های عصبی جدید می دهد – فرآیندی که نوروپلاستیسیتی نام دارد.

زمانی که مغز به کمک این تمرینات بلع، بازسازی می شود، مشکل ریشه ای حل می شود و منجر به بهبود طولانی مدت می شود.

تکرار زیاد برای تحریک نوروپلاستیسیتی حیاتی است، بنابراین باید تا حد امکان، تکرار کرد.

توانبخشی و تمرینات بلع برای بیماران سکته مغزی

در زیر، تعدادی از بهترین تمرینات بلع برای بیماران سکته مغزی آورده شده است. لازم است پیش از امتحان آن ها در خانه، از پاتولوژیست گفتار و زبان در مورد مناسب بودن تمرینات برای بیمارتان سوال کنید.

1. فشار دادن زبان به سمت بالا

این تمرین به بازآموزی زبان کمک می کند، حرکات زبان در شکل گیری مجدد مهارت بلع نقش بسیار مهمی دارند.

با بیرون آوردن زبان تا حد ممکن شروع کنید. برای سخت تر کردن تمرین، یک قاشق را جلوی زبان خود بگذارید و به قاشق فشار وارد کنید. چند ثانیه نگه دارید و رها کنید. 5 بار تکرار کنید.

2. فشار دادن زبان به سمت
پایین

قاشق را زیر زبان بگذارید و سپس با زبان، قاشق را به سمت پایین فشار دهید. 5 بار تکرار کنید.

3. لغزاندن زبان

با قرار دادن زبان در بالا و جلوی دهان، درست پشت دندان ها آغاز کنید.

سپس زبان خود را به سمت عقب در سرتاسر سقف دهان، تا حد امکان بلغزانید. سپس زبان را به نقطه شروع برگردانید. 5 بار تکرار کنید.

4. تمرین تقویت کننده ی عضلات گردن (تمرین شاکر)

ابتدا به پشت دراز بکشید.

سپس سر خود را به حالتی که می خواهید به انگشتان پای خود نگاه کنید، بلند کنید.

سعی کنید هنگام انجام این کار، شانه های خود را بلند نکنید. سپس سر خود را به حالت اول برگردانید.

5 بار تکرار کنید.

می توان طول مدت بالا بودن سر و تعداد دفعات تکرار را افزایش داد تا چالش برانگیزتر باشد.

اگر دیسک گردن دارید حتما قبل انجام این تمرین با پزشک خود مشورت کنید.

5. مکیدن با نی

چند تکه کوچک کاغذ را روی یک سطح ناصاف مثل پتو یا حوله قرار دهید. سپس، یک نی را در دهان خود قرار دهید و با نوک آن، یکی از تکه ها را بالا بکشید.

همانطور که تکه کاغذ را متصل به نی نگه داشته اید، به مکیدن نی ادامه دهید تا زمانی که آن را توی یک ظرف بیندازید.

زمانی که بالای ظرف قرار گرفتید، مکیدن نی را متوقف کنید و اجازه دهید کاغذ به داخل ظرف بیفتد.

در هر مرتبه، سعی کنید حدود 5-10 تکه کاغذ را در داخل ظرف قرار دهید.

6. کنترل برآمدگی گلو

برخی زنان برآمدگی گلو ندارند، بنابراین این تمرین بیشتر برای مردان یا زنانی که حنجره های بزرگتر دارند، مناسب است.

دست خود را به آرامی روی گلوی خود قرار دهید و سعی کنید با احتیاط بزاق خود را ببلعید. متوجه می شوید که برآمدگی گلو بالا و پایین می رود.

این کار را دوباره انجام دهید و سعی کنید برآمدگی گلو را، پیش از رها کردن آن، چند ثانیه بالا نگه دارید.

می توانید در ابتدا از انگشتان خود برای کمک به برآمدگی گلو استفاده کنید. 5 بار تکرار کنید.

7. بلع با فشار

این تمرین، یکی از موثرترین تمرینات بلع برای بیماران سکته مغزی است زیرا مستقیما شامل بلع است.

این امر، این روش را نسبت به بقیه بهتر نمی کند، اما تمرین مهمی است.

ابتدا، تلاش کنید ببلعید و سپس سعی کنید عضلات درگیر را با شدت هرچه تمام تر منقبض کنید. 10 بار تکرار کنید.

8. بلع سوپراگلوتیک

این بلع، تمرین موثر دیگری برای بیماران سکته مغزی است. ابتدا، یک نفس عمیق بکشید. سپس، هم زمان با بلع، نفس خود را نگه دارید.

سپس، سرفه کنید تا هرگونه باقیمانده بزاق یا غذا خارج شود. در دفعات اول، از غذا استفاده نکنید.

هم زمان با بازیابی استقامت و هماهنگی در عضلات بلع، از درمانگر خود بپرسید آیا انجام این تمرین با قطعات کوچک غذا در دهان، امکان پذیر است یا خیر.

به دلیل احتمال خفگی، مطمئن شوید فرد دیگری نیز حضور دارد. همچنین مطمئن شوید آن فرد، در صورت ایجاد خفگی با عمل هایملیخ نیز آشنا است.

9.کنترل بلع

هدف این تمرین، بهبود محافظت مسیر هوایی در زمان بلع است. ابتدا، دهان خود را تا انتها باز کنید.

سپس، هوا را از ریه ها خارج کنید اما اجازه ندهید هیچ هوایی از دهان خارج شود.

اگر این کار را به درستی انجام دهید، مسیر هوایی باید بسته باقی بماند و از آنجا که از گلوی بسته، بازدم انجام می دهید، هوا نباید بتواند فرار کند. 10 ثانیه این حالت را نگه دارید. 5 بار تکرار کنید.

10. وانمود کردن به خمیازه کشیدن

این تمرین، ساده است.: در حالی که زبان خود را تا حد امکان در عقب نگه داشته اید، وانمود به خمیازه کنید. چند ثانیه نگه دارید و رها کنید. 5 بار تکرار کنید.