رژیم غذایی دیسفاژی (رژیم سطح 3)

رژیم غذایی سطح 3 برای بیماران دیسفاژی، برنامه غذایی خاصی است که درمانگر شما ، در صورتی که دیسفاژی یا اشکال در بلع خفیف دارید و قادر هستید تا حدودی غذا را بجوید، ارائه می دهد.

رژیم غذایی دیسفاژی چیست؟

وقتی فرد در بلع مشکل دارد نمی تواند چیزی را قورت دهد و در معرض خفگی قرار می گیرد.

خفگی زمانی اتفاق می افتد که مایعات یا غذا به طور اتفاقی وارد ریه می شوند و می تواند باعث ایجاد پنومونی ( ذات الریه ) و سایر مشکلات بشوند.

رژیم غذایی مخصوص دیسفاژی سه سطح دارد و هر سطح بر پایه شدت اشکال در بلع در بیمار برنامه ریزی می شود.

رژیم  سطح 3 کم ترین محدودیت را دارد و آن را به عنوان مرحله ای جهت گذار به غذا های سالم تر در نظر می گیرند.

افرادی که از این رژیم غذایی استفاده می کنند می توانند تکه های کوچک غذا های آبدار را که بافتی تقریبا نرمال دارند بخورند و بهتر است از خوراکی های سفت، چسبناک یا ترد مثل میوه های خشک یا آجیل اجتناب کنند.

چه غذا هایی مجاز است؟

اگر فرد رژیم سطح 3 دارد، باید و نباید هایی در نوع غذای انتخابی اش وجود دارد.

همه غذا ها باید به خوبی بریده شوند واز هر چیزی که جویدنش سخت باشد دوری کرد.

فرد باید مطمئن شود که از دستورالعمل های درمانگر خود پیروی می کند. حتی خوردن تکه کوچکی از خوراکی ای که در لیست نیست هم میتواند باعث خفگی بشود.

غذا های مجاز عبارتند از:

• نان کاملا نرم و مرطوب همراه با ژله، کره، ماست، خامه یا سایر مواد نرم.
• غلات صبحانه که کاملا خیس خورده باشد.
• دسر های تر که آجیل، مغز و میوه خشک نداشته باشد.
• میوه های بدون پوست، کمپوت یا پخته شده
• ورقه های باریک و نرم مرغ و ماهی
• هر نوع تخم مرغ
• ماست
• برنج، نودل و سیب زمینی آب پز
• سوپ
• پنیر محلی، توفو و حبوبات کاملا پخته شده
• سبزیجات نرم و بخارپز
• آب نبات هایی که نیاز به جویدن نداشته باشند.

غذا های ممنوعه از این قرار اند:

• نان خشک و سفت
• غلات صبحانه خشک
• کلوچه و بیسکوییت هایی که بسیار خشک اند یا مغزیجات و میوه های خشک دارند.
• میوه تازه ای که سخت جویده شود.
• کره بادام زمینی
• اکثر سبزیجات خام
• گوشت های خشک و سفت
• چیپس سیب زمینی، ذرت و پاپ کورن
• آجیل، مغزیجات و نارگیل
• خوراکی های چسبناک مثل آب نبات

حین غذا و بعد از آن

در حین صرف غذا صاف بنشینید. شاید بهتر باشد از چند بالشت برای درست نشستن کمک بگیرید.

همچنین حین بلع مایعات از چیز هایی که حواس را پرت می کند اجتناب کنید. مصرف مایعات بعد از هر لقمه غذا، به بلع بهتر کمک می کند.

تا سی دقیقه بعد از غذا هم همچنان صاف بنشینید چون باعث کاهش خفگی می شود. مراقب علائم خفگی باشید مثل:

• سرفه یا خس خس بعد از غذا یا در طول آن
• ·         افزایش آب دهان
• تنگی نفس یا خستگی حین صرف غذا
• صدای قل قل و آب دار از حنجره حین یا بعد از غذا هنگام گفت و گو
• شروع تب، 30 تا 60 دقیقه بعد از غذا

وقت بگذارید و غذا هایی که شکل، عطر و طعم دلچسبی دارند تهیه کنید. به غذا ادویه و چاشنی اضافه کنید و میز زیبایی بچینید و از غذا لذت ببرید.

نوشیدن مایعات

از مراقب بهداشت درباره نوع مایعات مصرفی برای رژیم سطح 3 مشاوره بگیرید. برخی بیماران قادر هستند مایعات رقیق بخورند در حالی که عده ای این توانایی را ندارند.

اگر نمی توانید مایعات بنوشید، آن ها را غلیظ تر کنید و برای این کار از راهنمایی های مراقب خود استفاده کنید.

وقتی رژیم غذایی دیسفاژی دارید باید موارد زیر را به یاد داشته باشید:

• همه راهنمایی ها و دستورالعمل ها درباره نوع غذاها و نوشیدنی های مجاز و غیر مجاز را در نظر بگیرید.
• تمرینات بلع را انجام دهید.
• حتی اگر توانایی تان در بلع بهتر شد هم باز نوع غذا ها و مایعات را تغییر ندهید و ابتدا با مراقب بهداشت مشورت کنید.
• به پرستاران و مراقب تان بگویید که رژیم دیسفاژی دارید و نوع غذا هایتان را برای آنها مشخص کنید.

رژیم غذایی دیسفاژی چه مدت طول می کشد؟

تیم بهداشت و سلامت بیمار، روند پیشرفت و بهبود او را در بلع، مدام زیر نظر دارد.

شاید نیاز باشد که فرد آزمون های تکمیلی مثل ارزیابی اندوسکوپیک فیبروپتیک بلع ( FEES) انجام دهد.

اگر بلع بیمار بهتر شد، رژیم غذایی احتمالا عوض شود. اکثر افرادی که به علت سکته اشکال در بلع دارند، مشکل شان با گذشت زمان و درمان های به موقع بهتر می شود.

اگر توانایی بلع بیمار پیشرفت کرد، شاید باید رژیمی که محدودیت کمتری دارد را در پیش بگیرید. اما اگر بلع بدتر شد، باید رژیم سطح 2 یا 1 مورد بررسی قرار بگیرد.   

با اورژانس تماس بگیرید.

اگر حین یا بعد از غذا دچار احساس خفگی یا تنگی نفس شدید با اورژانس تماس بگیرید.

چه زمانی باید با درمانگر تماس گرفت؟

اگر هر کدام از این شرایط پیش آمد باید با درمانگر تماس بگیرید.

• بد تر شدن بلع
• کاهش وزن بی دلیل
• بازگشت غذا به دهان
• استفراغ
• صحبت با صدای آبدار بعد از خوردن یا نوشیدن

برای دریافت رژیم غذایی و تغذیه مناسب برای بیماران اختلال بلع می توانید با دکتر فرشاد خسروی متخصص و مدرس برجسته اختلال بلع در تهران مشورت کنید.

مطالعه بیشتر در لینک زیرhttps://www.asha.org/slp/clinical/dysphagia/dysphagia-diets/

تلفن ثابت

۰۲۱۸۸۵۹۱۵۲۳

۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶

۰۲۱۸۸۵۹۱۳۵۸

تلفن همراه

۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰

آدرس:

تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک