زبان پریشی یا آفازی چیست علائم، تشخیص و درمان
آفازی یا زبان پریشی چیست؟
زبان پریشی یا اصطلاحا آفازی Aphasia یک اختلال ارتباطی است که از آسیب به نواحی مغزی مربوط به زبان، ناشی می شود.
این عارضه در بزرگسالان شایع تر است، مخصوصا در افرادی که سکته کرده اند.
این بیماری در توانایی فرد برای استفاده یا فهم کلمات اختلال ایجاد می کند.
زبان پریشی به هوش فرد آسیب نمی رساند. افرادی که آفازی دارند، ممکن است در تکلم و یافتن کلمات مناسب برای تکمیل افکار خود دچار مشکل شوند.
آن ها ممکن است در فهم مکالمات، خواندن و درک کلمات نوشته شده، نوشتن کلمات و استفاده از اعداد نیز دچار مشکل شوند.
دلیل زبان پریشی چیست؟
آفازی معمولا ناشی از سکته یا آسیب مغزی شامل صدمه به یکی یا بیشتر از یکی از قسمت های مغز است که با زبان سروکار دارند.
مطابق موسسه ملی زبان پریشی، حدود 25% تا 40% از افرادی که از سکته جان سالم به در می برند، دچار آفازی می شوند.
آفازی ممکن است ناشی از تومور مغزی، عفونت مغزی یا بیماری های زوال عقلی مانند آلزایمر نیز باشد.
در برخی موارد، نشانه ای از صرع یا سایر اختلالات نورولوژیکی است.
انواع مختلف آفازی چه هستند؟
زبان پریشی انواع مختلفی دارد. هر کدام می تواند باعث آسیبی شود که از خفیف تا شدید متفاوت است.
انواع شایع زبان پریشی شامل موارد زیر است:
- زبان پریشی روان یا آفازی روان: فرد می داند چه می خواهد بگوید، اما با این حال در گفتن آن دچار مشکل است.
- زبان پریشی ناروان یا آفازی ناروان: فرد می تواند صدا را بشنود یا نوشته را بخواند، اما ممکن است معنی پیام را نفهمد.
اغلب فرد مبتلا به آفازی درکی، زبان را کلمه به کلمه متوجه می شود. تکلم این افراد ممکن است دارای اختلال باشد زیرا خودشان زبان خود را نمی فهمند.
- زبان پریشی اسمی یا آفازی آنومی: در آفازی آنومی، یافتن کلمات برای فرد دشوار است. به خاطر این مشکلات، فرد تقلا می کند کلمات مناسب را برای صحبت کردن و نوشتن پیدا کند.
- زبان پریشی سراسری یا افازی گلوبال: این شدیدترین نوع آفازی است. این حالت اغلب دقیقا پس از سکته دیده می شود.
در آفازی گلوبال فرد در تکلم و فهم کلمات دچار مشکل است. به علاوه، فرد قادر به خواندن و نوشتن نیز نیست.
- آفازی پیشرونده: یک اختلال نادر است که در آن افراد به آرامی توانایی صحبت کردن، خواندن، نوشتن و درک آنچه در مکالمات می شنوند را طی مدتی از دست می دهند.
پس از سکته، این بیماری با درمان مناسب بهبود می یاد. هیچ درمانی برای زبان پریشی تدریجی ابتدایی وجود ندارد.
افراد درگیر آفازی پیشرونده، قادرند به روش هایی غیر از تکلم ارتباط برقرار کنند.
به عنوان مثال، آن ها ممکن است از حرکات و اشارات استفاده کنند. در بسیاری از افراد به کار بردن ترکیبی از گفتار درمانی و دارو سودمند است.
آفازی ممکن است خفیف یا شدید باشد. در آفازی خفیف، فرد ممکن است بتواند صحبت کند اما با این حال، در یافتن کلمه مناسب یا فهم مکالمات پیچیده دچار مشکل باشد.
در آفازی خفیف، فرد ممکن است بتواند صحبت کند اما با این حال در یافتن کلمه مناسب یا فهم مکالمات پیچیده دچار مشکل باشد.
آفازی شدید، توانایی فرد در برقراری ارتباط را محدود می کند. ممکن است فرد کم صحبت کند و ممکن است نتواند در مکالمات شرکت کند یا آن ها را متوجه شود.
علائم آفازی چه هستند؟
علائم اصلی شامل موارد زیر است:
- تکلم دشوار
- تقلا کردن در یافتن عبارت یا کلمه مناسب
- استفاده از کلمات عجیب یا نامناسب در مکالمه
برخی افراد درگیر این بیماری، در فهم صحبت های دیگران دچار مشکل هستند.
مشکلات مخصوصا زمانی رخ می دهند که فرد خسته است یا در یک محیط شلوغ یا پر سروصدا است.
Aphasia بر توانایی تفکر تاثیرگذار نیست. اما ممکن است فرد در فهم نوشته ها دچار مشکل شود. برخی افراد در استفاده از اعداد یا حتی در انجام محاسبات ساده دچار مشکل هستند.
تشخیص آفازی
معمولا پزشک هنگام درمان یک بیمار درگیر سکته، آسیب مغزی یا تومور مغزی، ابتدا آفازی را تشخیص می دهد.
با استفاده از تست های نورولوژیکی، ممکن است پزشک از فرد سوالاتی بپرسد.
ممکن است پزشک دستوراتی را نیز بدهد و از فرد بخواهد موارد یا اشیاء مختلفی را نام ببرد.
نتایج این تست ها به پزشک کمک می کند تعیین کند آیا فرد دچار آفازی است. این آزمون ها در تعیین شدت آفازی نیز مفید هستند.
بیشتر بخوانید: اختلال گفتار یا دیسفازی Dysphasia چیست و چگونه درمان می شود؟
درمان زبان پریشی
درمان فرد مبتلا بستگی به فاکتورهای زیر دارد:
- سن
- علت آسیب مغزی
- نوع
- موقعیت و اندازه ضایعه مغزی
برای مثال، فرد ممکن است توموری مغزی داشته باشد که مرکز زبان مغز را تحت تاثیر قرار داده است.
جراحی به منظور درمان تومور مغزی نیز ممکن است این بیماری را بهبود بخشد.
برای فردی که سکته کرده است برگزاری جلساتی با پاتولوژیست گفتار-زبانی مفید است.
درمانگر به طور منظم با فرد ملاقات خواهد کرد تا توانایی تکلم و برقراری ارتباط او را افزایش دهد.
درمانگر به او راه های برقراری ارتباطی که مستلزم صحبت کردن نیست را نیز آموزش می دهد.
این کار در جبران کردن مشکلات کلامی به فرد کمک می کند.
در اینجا نکاتی از موسسه ملی سکته برای افراد دارای زبان پریشی آورده شده است:
- از ابزارهای کمکی برای کمک به انتقال پیام استفاده کنید.
- هنگام تلاش برای برقراری ارتباط، کلمات یا تصاویر را روی کاغذ بکشید.
- آرام آرام صحبت کنید و هنگام صحبت آرام باشید.
یک کارت را همراه خود داشته باشید تا افراد غریبه بدانند که مبتلا به این بیماری هستید و متوجه شوند زبان پریشی چیست.
بیشتر بخوانید: اختلال بلع یا دیسفاژی چیست؟
برای دریافت نوبت، مشاوره و آگاهی از علائم و درمان زبان پریشی Aphasia هم اکنون می توانید با کلینیک گفتاردرمانی دکتر فرشاد خسروی تماس بگیرید.
آدرس و اطلاعات تماس کلینیک دکتر خسروی
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک
