درمان خانگی مشکل بلع

درمان اختلال بلع، به علت آن بستگی دارد. یک درمان برای همه موارد مناسب نیست. در این مقاله به معرفی 6 درمان خانگی برای مشکل بلع می پردازیم.

متخصص اختلال بلع (گفتاردرمانگری که در زمینه اختلال بلع تخصص داشته باشد)، نفشی کلیدی در مدیریت وضعیت بیماران درگیر اختلال بلع دارند.

متخصص اختلال بلع، ممکن است از استراتژی های متنوعی برای درمان اختلال بلع استفاده کند، مانند تکنیک های جبرانی یا تکنیک های درمانی مستقیم.

این استراتژی ها می توانند شامل اصلاحات کوتاه مدت در بیمار، تغییرات غذا و مایعات یا تغییرات محیطی باشد.

هدف، برآورده کردن نیازهای غذایی و آبی فرد است، تا زمانی که بتواند به تنهایی از پس آن ها برآید.

هفت درمان خانگی مشکل بلع

1. اصلاحات وضعیت بدنی

اصلاحات وضعیت بدنی، تغییراتی در بدن و وضعیت سر هستند که ممکن است برای کاهش ورود غذا به نای(آسپیراسیون)، توصیه شود. این ساده ترین درمان خانگی برای مشکل بلع است.

تغییرات وضعیت بدنی، ممکن است سرعت و جهت غذا یا مایع را تغییر دهد و از مسیر هوایی محافظت کند تا بیمار، بی خطر ببلعد.

نکته: مطالعات نشان می دهند که یک نوع اصلاح وضعیت بدنی، برای تمام بیماران موثر نیست.

به طور کلی، قرار بر این است که اصلاحات وضعیت بدنی، درمان هایی کوتاه مدت برای کاهش احتمال ورود غذا به مسیر تنفسی باشند.

وضعیت های خاص شامل کج کردن سر، چرخش سر، پایین آوردن چانه، دراز کشیدن به پهلو و سر رو به عقب ( البته در شرایط خاص) است.

متخصص اختلال بلع با بیمار خود کار خواهد کرد تا تصمیم بگیرد کدام تغییر وضعیت، بهترین حالت است و آن را به عنوان تمرین خانگی درمان بلع به بیمارش توصیه می کند.

2. کنترل هماهنگی عضلات بلع

کنترل هماهنگی عضلات بلع، مشکلات بلعی فیزیولوژیکی مختلفی را حل می کند.

نمونه های این حرکات شامل بلع سوپراگلوتیک (حبس نفس، بلع و سپس سرفه به آرامی )، بلع سوپر سوپراگلوتیک-super supraglottic (نگه داشتن نفس، بلع پرتقلا و سپس به آرامی سرفه کردن) و بلع پر تقلا یا بلع سخت (effortful swallow) است. انجام این تمرین خانگی درمان بلع به افزایش کیفیت بلع بیمار کمک خواهد کرد.

یک متخصص اختلال بلع، وابسته به مشکل بیمار و نوع علت اختلال بلع، این تکنیک ها را تجویز خواهد کرد.

3. تغلیظ مایعات

بیمارستان ها و مراکز نگهداری طولانی مدت بیماران، به طور مکرر از مایعات غلیظ برای تغذیه استفاده می کنند.

این موارد، تغلیظ مایعات بلع را برای بیمار راحت تر خواهد کرد چرا که احتمال اینکه مایع رقیقی مث آب در گلو بپرد خیلی زیا است..

محققین مطالعاتی را برای تعیین بهترین غلظت غذا و بهترین پوزیشن سر انجام داده اند که نتایج متعددی به دست آمده است.

برای مثال، پژوهشی در ژورنال تحقیقات گفتار، زبان و شنوایی منتشر شد، که در آن به جستجوی تعیین بهترین روش درمانی از میان سه درمان برای آسپیراسیون پرداخت تا مشخص کند کدام یک برای بیماران دچار زوال عقل یا بیماری پارکینسون، موفقیت آمیزتر بوده است.

نتایج نشان داده که رفع فوری مشکل آسپیراسیون در مورد مایعات ، بیشتر با مایعات غلیظ به غلظت عسل، سپس مایعات غلیظ شده به غلظت پوره و سپس وضعیت بدنی به صورت چانه رو به پایین و در انتها در مورد مایعات رقیق رخ داده است. به عبارتی بهترین غلظت برای شروع درمان مایعات غلیظ هستند و بهترین پوزیشن برای آنها،چانه رو به پایین است.

به طور کلی، هرچه ویسکوزیته بیشتر باشد، مایع، آرام تر حرکت می کند، و در نتیجه بلع، آسان تر می شود.

معمولا، مایعی با کمترین ویسکوزیته(روانی) برای اختلال بلع خفیف استفاده می شود.

مایعات غلیظ تر برای مدیریت شکل های شدیدتر عارضه به کار می رود. تحقیقات نشان می دهد مایعات غلیظ می توانند خطر کم آبی را افزایش دهند.

چرا که مایعات غلیظ باعث می شوند بیماران احساس سیری کنند، این مواد، بدون طعم هستند و به بیماران انگیزه کمی برای نوشیدن می دهند. استفاده از تغلیظ کننده ها درمان خانگی اختلال بلع حساب می شوند.

همچنین محصولاتی وجود دارد که با آنها می توان مایعات را غلیظ کرد، چرا که موارد خیلی رقیق مانند آب نیز احتما ایجاد آسپیریشن را افزایش می دهند. لینک زیر نمونه هایی از این محصولات را دارد.https://www.amazon.com/Thick-It-RD26929208-36-OZ/dp/B0011TUM3E

4. تمرینات زبان، لب ها و فک

این تمرینات دهانی-حرکتی، برای افزایش محدوده حرکتی طراحی شده اند. این امر به عملکرد گفتار و بلع کمک می کند و تمرین خانگی است که فرد خود می تواند برای درمان بلع از آن استفاده کند.

درمان ها شامل تحریک یا حرکات لب ها، فک، زبان، کام گوشتی، حلق، حنجره و ماهیچه های تنفسی است.

درمان های دهانی-حرکتی، وابسته به شدت مشکل بیمار، در محدوده غیر فعال (بیمار قادر به حرکت آنها نباشد) تا فعال تر وجود دارند.

تمرینات محدوده حرکتی، به آسیب بافتی یا ساختاری کمک می کند.

آموزش تمرینات مقاومتی، ماهیچه ها را تقویت می کند.

اجرای تمرینات مقاومتی شامل فشار به یک قاشق یا آبسلانگ، به منظور ایجاد مقاومت است.

بیشتر بخوانید: گفتار درمانی و اختلال بلع

5. اصلاحات رژیم غذایی

اصلاحات رژیم غذایی، بخش کلیدی مدیریت و درمان خانگی مشکل بلع است.

اصلاح بافت غذا، ممکن است بلع آن را بی خطر تر کند. این کار می تواند شامل تغییر غلظت مایعات، ریز کردن یا پوره کردن غذاهای جامد باشد. کلا در بیماران اختلال بلع غذا با غلظت پوره بیشتر توصیه می شود.

کاهش حجم وعده های غذایی و افزایش تعداد وعده ها می تواند در افزایش دریافت کالری موثر باشد.

تغییر طعم و دمای غذا نیز می تواند بلع آن را آسان تر کند و غذا را لذیذتر کند. یکی از دلایلی که ما روی دمای غذا حساس هستیم این است. فردی که اختلال در بلع دارد زمان بیشتری را برای بلع غذا نیازمند است. اگر شما در پانزده دقیقه غذای خود را میل می کنید فرد دارای اختلال بلع شاید نزدیک به نیم ساعت زمان نیاز داشته باشد و در این فاصله غذا سرد شود، اصطلاحا ازدهان بیفتد. من معمولا استفاده از وارمر در زیر بشقاب غذای بیمارم را در طول تغذیه توصیه می کنم. البته مراقب باشید خیلی داغ نشود اما این راه حل به بیماران بسیاری زیادی از مجموعه درمانی دکتر خسروی کمک کرده است.

گاهی اوقات، حجم به خصوصی از غذا در هر بلع ممکن است به بیماران در تحریک پاسخ بلعی، کمک کند ( مثلا هر لقمه دقیقا یک قاشق غذا خوری باشد. این، یک استراتژی تغذیه ای محسوب می شود).

هنگام انجام اصلاحات رژیم غذایی، متخصصین بلع، اغلب با یک متخصص تغذیه مشورت می کنند تا مطمئن شوند نیازهای غذایی بیمار، تامین می شود.

بیشتر بخوانید: رژیم و برنامه غذایی برای بیماری اختلال بلع

6. طب سوزنی در منزل – درمان خانگی مشکل بلع

اگرچه نیاز به تحقیقات بیشتری است، اما مطالعات نشان می دهند که طب سوزنی می تواند به افرادی که به علت سکته مغزی، در بلع مشکل دارند، کمک کند. هرچند این درمان خانگی حساب می شود اما نیازمند حضور متخصص این رشته است.

این امر، به خصوص در زمانی که طب سوزنی همراه با توانبخشی معمول سکته به کار رود، صحت دارد.

آزمایشی شامل 66 بیمار، نشان می دهد طب سوزنی، بر اختلال بلع ناشی از سکته حاد، اثر درمانی دارد.

در گروه طب سوزنی، 12 نفر از میان 34 شرکت کننده، به تغذیه طبیعی بازگشتند (35 درصد) و در گروه کنترل، 7 نفر از بین 32 نفر به تغذیه طبیعی بازگشتند (22 درصد).

اگرچه این نتایج از نظر آماری قابل توجه نیست، اما نشان می دهد طب سوزنی برای تعدادی از بیماران درگیر سکته، مفید بوده است.

7. مرطوب کردن دهان و حلق

فردی که درگیر اختلال در بلع است، خواه ناخواه دچار دهیدراته شدن یا کم آبی در بدن می شود. این مساله باعث غلیظ تر شدن بزاق بیمار و در نتیجه چسبناک شدن مسیر بلع خواهدشد. بیمار به دنبال خشکی در دهان و حلق بلع سختی را تجربه خواهد کرد. از طرفی بلع آب برای بیمار سخت خواهد بود. پس تا می توانید آب غلیظ به بیمار دهید، اگر لازم شد با مشورت پزشک از سرم تراپی جهت جلوگیری از دهیدراته شدن بیمار استفاده نمایید. از بخور استفاده کنید. داخل دهان بیمار را را با گاز استریل نمدار کنید.

فیزیوتراپی بلع در منزل

فیزیوتراپی بلع در منزل تلاش می کند تا با تکیه بر اصول فیزیوتراپی و حرکات تمرینی، مشکل بلع بیماران را در منزل و بدون نیاز به مراجعه به کلینیک اختلال بلع برطرف کند. برای انجام فیزیوتراپی بلع در منزل نیاز به فراهم کردن امکانات خاصی در منزل نیست و متخصص اختلال بلع تمامی ابزار مورد نیاز برای فیزیوتراپی بلع در منزل را به همراه خواهد داشت. با توجه به اینکه اختلال بلع در بیماری سکته مغزی، پارکینسون و به طور کلی افرادی که دارای محدودیت های حرکتی هستند شایع تر است، درخواست فیزیوتراپی بلع در منزل می تواند یک گزینه مناسب برای درمان این عزیزان باشد.

برای اینکه بدانید چگونه می توانید از هر کدام از این روش ها به بهترین شکل استفاده کنید، بهتر است از یک فرد متخصص کمک بگیرید. شما می توانید برای دریافت مشاوره در این زمینه و درمان خانگی مشکل بلع تحت نظر فرشاد خسروی متخصص برجسته اختلال بلع در ایران تماس بگیرید.

تلفن ثابت

۰۲۱۸۸۵۹۱۵۲۳

۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶

۰۲۱۸۸۵۹۱۳۵۸

تلفن همراه

۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰

آدرس:

تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک

کلینیک اختلال بلع در سعادت آباد