سنگ مثانه ، علائم و درمان
سنگ مثانه در واقع مواد معدنی متبلوری هستند که وقتی ادرار غلیظ شده در مثانه سفت می شود به وجود می آید.
بیش از ۹۰% از ادرار آب بوده و بقیه حاوی مواد معدنی مثل نمک و مواد زائد مثل پروتئین است. رنگ ادرار غلیظ، قهوه‌ای یا بسیار تیره است که بستگی به نوع مواد زائد و مواد معدنی درونش دارد.
ادرار غلیظ اغلب در نتیجه کم آبی یا ناتوانی در خالی کردن کامل مثانه به وجود می آید. علت این امر احتمالا پروستات بزرگ شده، مشکلات مثانه یا عفونت مجاری ادراری است.
اگر درمان نشود، سنگ مثانه منجر به عفونت و سایر بیماری ها می شود.
علائم سنگ مثانه
- تکرر ادرار مخصوصاً در طول شب
- درد پایین شکم
- حس سوزش یا درد در مجرای ادراری در زمان ادرار کردن
- ادرار خونی یا کف آلود
- بی اختیاری و عدم توانایی در کنترل صحیح ادرار
بیشتر بخوانید : درد مثانه ، علت های آن و روش های درمان
چه کسانی بیشتر در ریسک ابتلا هستند؟
سنگ مثانه بیشتر در مردان دیده می‌شود مخصوصاً سالمندانی که مشکل پروستات دارند.
مردان در دهه ۸۰ زندگی خود بیشتر در ریسک ابتلا هستند. البته مردان در دهه ۳۰ زندگی، در کشورهای صنعتی هم دچار این مشکل می شوند. دلیل آن هم مصرف بالای چربی و قند است.
کودکان در کشورهای در حال توسعه هم در معرض ابتلا به این بیماری هستند. چون اغلب به آب کافی برای نوشیدن دسترسی نداشته و رژیم غذایی مناسبی ندارند.
عامل بروز سنگ مثانه
به وجود آمدن سنگ مثانه احتمالاً به علت علائم ثانویه و مشکلات نهفته ادراری است. بیماری هایی که احتمالا سبب بروز سنگ مثانه می شوند عبارتند از:
عفونت
باکتری ها و سایر ارگانیسم‌ها باعث عفونت مثانه یا التهاب می شوند. این عفونت ها از علل رایج سنگ مثانه هستند.
این مشکل بیشتر در مردان دیده می شود. در عوض زنان بیشتر دچار عفونت مثانه می شوند چون مجرای ادراری شان کوتاه تر بوده و بنابراین باکتری مسیری کمتر برای رسیدن به مثانه دارد.
مجرای ادراری آسیب دیده
مجرای ادراری به علت بیماری و تروما آسیب می بیند که احتمالاً به دلیل عفونت، مسیر باریک تر شده و مسیر عبور ادرار مسدود می شود.
بزرگ شدن پروستات
پروستات اطراف لوله و مجاری ادراری را محاصره می کند و وقتی بزرگ می شود، جلوی مسیر عبور ادرار را گرفته و باعث بروز اخلال می شود.
مثانه نوروژنیک
مثانه نوروژنیک بیماری ای است که روی عصب های حامل پیام از مغز به سمت مثانه تاثیر می گذارد.
آسیب به این عصب ها باعث می شود مغز، پیام ها را به عضلات مثانه مخابره نکرده و انقباض و اتساع مربوط به عمل ادرار انجام نشود.
این امر ادرار را در مثانه نگه داشته و سنگ مثانه به وجود می آید.
مثانه ضعیف
دیواره های مثانه در بعضی نقاط ضعیف می شوند و کیسه هایی تشکیل می دهند که به بیرون قلمبه می شوند.
ادرار در این کیسه ها جمع و ذخیره خواهد شد.
سنگ کلیه
سنگ های کوچک موجود در کلیه حرکت می کنند و وارد مثانه می شوند و همین امر سبب بروز مشکلاتی در مثانه می شود.
اگرچه سنگ های کلیه در شکل گیری و رشد متفاوت اند، اما بعد از رسیدن به مثانه می توانند تبدیل به سنگ مثانه شوند.
سنگ های کوچک کلیه کاملاً بدون درد از داخل ادرار عبور می کنند اما سنگ های بزرگ تر باید توسط پزشک خارج شوند.
بیشتر بخوانید : سنگ کلیه چیست، روش های تشخیص و درمان آن
تشخیص سنگ مثانه
اگر مشکلاتی در ادرار یا هر علائمی مرتبط با سنگ مثانه دارید با پزشک تماس بگیرید. پزشک احتمالاً قبل از سایر تشخیص ها معاینه فیزیکی انجام می دهد و اگر فرد آقا باشد پروستات را چک می کند.
سایر تست های تشخیصی احتمالاً این ها باشند:
- تجزیه ادرار: این تست برای چک کردن عفونت، متبلور شدن مواد معدنی و سایر ناهنجاری های ادراری است.
- سی تی اسکن اسپیرال: این نوع سی تی اسکن بیماری های موجود در مثانه یا هر نقطه از بدن را مشخص می کند و از سی تی اسکن معمولی سریع تر و دقیق تر است.
- سونوگرافی: سونوگرافی شکمی تصاویری از داخل بدن ارائه می دهد که به پزشک کمک می کند هرگونه سنگ موجود در مثانه را تشخیص دهد.
- عکس اشعه X و پیلوگرام درون وریدی: عکس اشعه X درون مثانه و اکثر ناهنجاری های موجود را نشان می دهد.
برای انجام تست پیلوگرام، رنگی درون رگ ها تزریق می شود که در کل بدن گردش یافته تا وقتی که به مثانه برسد.
این رنگ، هرگونه مشکل را مشخص کرده و بعد عکس گرفته می شود تا نتایج مستند شوند. ممکن است عکس اشعه X هر سنگی که در مثانه است نشان ندهد.
به همین علت این تست های تشخیصی اغلب برای سنگ مثانه استفاده نمی شوند.
بیشتر بخوانید: تست یورودینامیک چیست
درمان سنگ مثانه
بعد از تشخیص، احتمالاً پزشک سیستولیتولاپاکسی تجویز کند. در این روش درمانی، لیزر و امواج فرا صوت برای شکستن سنگ ها به قطعات کوچک تر و از بین بردن شان به کار می رود.
اگر سنگ ها با این روش نابود نشوند، جراحی قدم بعدی خواهد بود.
سخن آخر
چشم انداز درمان سنگ مثانه مثبت است. بعد از درمان می توانید جهت پیشگیری از بروز مشکلات مثانه به قدر کافی آب بخورید (حداقل ۸ لیوان در روز ) همچنین هر چه سریع تر به دنبال درمان برای رفع علائم عفونت یا سایر بیماری های مجاری ادراری باشید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک