لوله تغذیه در بیماری زوال عقل پیشرفته
زمانی که یکی از عزیزانتان یا شخص دیگری به آلزایمر یا نوع دیگری از زوال عقل دچار می شود، اغلب تصمیمات درمانی متعددی وجود دارد که باید اتخاذ شود. موردی که شاید اعضای خانواده با آن روبرو شوند استفاده از لوله تغذیه است.
لوله گاستروستومی آندوسکوپی جلدی (PEG) نوعی لوله تغذیه ای است که معمولاً برای افراد مبتلا به زوال عقل (و بسیاری دیگر از بیماران بدون زوال عقل) استفاده می شود.
تصمیم به تعبیه لوله PEG در شخص، منجر به جراحی می شود كه یك لوله به معده وصل می شود و از شکم خارج می شود.
پس از قرارگیری، مایع مغذی به داخل لوله و معده پمپ می شود.
تصمیماتی که درباره تغذیه لوله گرفته می شود
یک داستان معمول
فرانک، که 89 ساله است و به دلیل پیشرفت بیماری آلزایمر در خانه سالمندان زندگی می کند زیرا همسرش به تنهایی نمی تواند مراقبت های 24 ساعته، 7 روزه در هفته را که مورد نیاز او است فراهم کند.
همسرش به دفعات او را ملاقات می کند و بسیار دلسوز و نگران فرانک است.
اخیراً، وی سرفه و تب کرد (علائمی که می تواند نشان دهنده پنومونی آسپیراسیون باشد) بنابراین این مرکز از همسر فرانک ویویان خواسته است که آیا می خواهد وی را به بیمارستان بفرستد. او گفت “بله” بنابراین او را به بیمارستان آوردند.
بیمارستان متوجه شد که وی در واقع پنومونی آسپیراسیون داشت و روش آنتی بیوتیک برای درمان پنومونی را آغاز کردند.
آن ها همچنین یک تست بلع از او گرفتند که نتیجه تست نشان داد، بیمار مهارت بلع خود را به دلیل پیشرفت بیمار آلزایمر از دست داده است.
آن ها به این نتیجه رسیدند که او همچنان در معرض خطر سینه پهلو آسپیراسیون بیشتر و همچنین خفگی قرار دارد.
متخصص تغذیه همچنین ارزیابی انجام داد و نتیجه گرفت که فرانک از روش دهانی به اندازه کافی غذا مصرف نمی کند و به تدریج ضعیف میشود.
اینجاست که تصمیم گیری صورت می گیرد
به دلیل نتایج ارزیابی بلع، پزشک از ویویان سؤال کرد که آیا می خواهد لوله ای در معده فرانک بگذارد تا بتواند او را تغذیه کند.
دلایل ادامه کار با لوله های تغذیه ای
ویویان درمورد سوال پزشک بحث و گفتگو کرد و تصمیم گرفت با پیشنهاد پزشک مبنی بر تعبیه لوله PEG موافقت نماید. او این کار را کرد زیرا نمی خواست فرانک پنومونی آسپیراسیون بگیرد.
از آنجا که تست بلع در فرانک احتمال خفگی و ذات الریه را نشان می دهد، بیمارستان غذاهای بسیار محدود و مایعات از طریق دهان را توصیه می کند.
ویویان نگران این است که او بدون لوله تغذیه گرسنه بماند و احساس می کند که با تعبیه یک لوله تغذیه در بدن فرانک، او حداقل احساس گرسنگی نخواهد کرد و همچنین در معرض خطر خفگی و پنومونی نیست.
بیشتر بخوانید: آسپیراسیون چیست؟ علائم، تشخیص و درمان
تحقیقات در مورد تغذیه با لوله ها در بیمارهای زوال عقل
آیا لوله تغذیه مانع از ذات الریه می شود؟
اگرچه این امکان وجود دارد که لوله تغذیه احتمال ورود مواد غذایی یا مایع به داخل ریه ها و ایجاد پنومونی را کاهش دهد، اما این احتمال وجود دارد به دلیل بلع نادرست بزاق و یا ریفلاکس(بازگشت محتوای معده و بلع مجدد آنها و آسپریشن به دنبال بلع محدود) این پنومونی مجدد تکرار شود.
در مراحل انتهایی بیماری آلزایمر و زوال عقل مهارت بلع حتما تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. عجیب نیست که ببینید فردی که دارای لوله تغذیه است، با این حال دچار ذات الریه پنومونی نیز می باشد.
آیا لوله تغذیه موجب بهبودی می شود یا از فشار زخم ها جلوگیری می کند؟
هرچه بدن فرد مبتلا به زوال عقل بیشتر تحلیل رود، بدن او بیشتر در معرض خطر ایجاد زخم قرار می گیرد که گاهی اوقات به آن زخم بستر میگویند.
زخم بستر در اثر راکد و بی حرکت بودن بیمار در یک پوزیشن خاص و به صورت طولانی مدت رخ می دهد. تغذیه مناسب می تواند به بهبودی این زخم ها کمک کند و حتی تغذیه مناسب به علت بالا بردن جریان خون در عروق از احتمال بروز این زخم ها هم جلوگیری می کند.
البته لازم به ذکر است که استفاده از لوله تغذیه می تواند خطر بروز فشار خون را افزایش دهد. حتی به دلیل مایع بودن محتوای تغذیه ای احتمال بروز اسهال زیاد می شود و همین هم می تواند باعث بروز زخم روی پوست بیمار گردد.
اسهال به دلیل خاصیت اسیدی بودن، می تواند احتمال تجزیه پوست را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
همچنین می تواند باعث ناراحتی معده و ایجاد گاز شود. تحقیقات نشان می دهد که لوله تغذیه مانع از فشار به زخم ها نمی شود.
آیا لوله تغذیه عمر را افزایش می دهد؟
بعضی از افراد لوله تغذیه را برای یکی از عزیزانشان انتخاب می کنند، زیرا آن ها هنوز آمادگی پذیرش نبود عزیزشان را ندارند.
با این حال، تحقیقات نشان میدهد که امید به زندگی در افرادی که زوال عقل و لوله تغذیه ای دارند در مقایسه با افرادی که از لوله استفاده نمی کنند بیشتر است.
برخی تحقیقات نشان می دهد که مشکلات بلع و کاهش وزن سرآغاز فرآیند مرگ است، بنابراین یک لوله تغذیه گرچه مواد مغذی لازمه را فراهم می کند اما نمی تواند روند پایان زندگی را معکوس کند.
طبق مطالعات افرادی که دچار زوال عقل پیشرفته هستند، چه دارای لوله تغذیه باشند و چه نباشند تقریبا به یک میزان بقا را نشان می دهند. البته این در مورد بیمارانی در مراحل انتهایی و پیشرفته زوال عقل صدق میکند نه در مراحل ابتدایی بیماری. در کل طبق مقاله ای که در زیر عنوان شده کارایی لوله تغذیه در بیماران زوال عقل به اندازه سایر اختلالات نورولوژیک مانند آسیب های مغزی نیست.
آیا لوله تغذیه، تغذیه و هیدراتاسیون کافی را فراهم می کند؟
موادی که از طریق لوله تغذیه به بدن منتقل می شوند می توانند طوری تنظیم شوند تا کالری و مواد مغذی بیشتر یا کمتری را در حد اعتدال تأمین کنند.
با این وجود مطالعات نشان داده اند كه كاهش وزن همچنان ادامه دارد و نتایج آزمایشگاهی نشان می دهند كه میزان تغذیه و هیدراتاسیون با وجود تعبیه لوله تغذیه، اغلب بهبود نمی یابند.
آیا لوله تغذیه کیفیت زندگی را بهبود می بخشد؟
بلع غذا اغلب یک رویداد اجتماعی در محیطی گروهی است. با لوله تغذیه، بیمار اغلب در اتاق ناهار خوری نیست در حالی که بقیه اعضای خانواده در حال صرف غذا هستند به همین دلیل باعث افزایش احتمال انزوای اجتماعی می شود.
افرادی که دارای لوله تغذیه هستند، می توانند برای مزه غذا یا مایعات را از طریق دهان بچشند.
بعضی از پزشکان دستور “تغذیه لذت بخش” را تجویز می کنند به این ترتیب که امکان بلع حداقل خوراکی و نوشیدنی دهانی را فراهم می کند.
توصیه تغذیه لذت بخش برای افزایش کیفیت زندگی فرد پیشنهاد می شود. اگرچه در این پیشنهاد عملکرد بلع می تواند محدود باشد، اما بیمار و خانواده او احساس میکنند که همین لذت بردن از برخی غذاها و نوشیدنی ها تا حدودی به کیفیت زندگی بیمار کمک می کند.
گزینه های دیگر به جای لوله تغذیه
تغذیه با دست
تغذیه با دست درست همانطور که به نظر می رسد آسان و کارآمد است. طبق تحقیقات تغذیه با دستی برای افرادی که دچار زوال عقل پیشرفته هستند، شدیداً توصیه می شود.
بالا نگه داشتن سر بعد از غذا
اگر شخص بیمار اغلب در رختخواب است، بالا نگه داشتن سر برای حدود نیم ساعت بعد از خوردن غذا می تواند به جلوگیری از پنومونی کمک کند.
یک رژیم غذایی نرم یا پوره تهیه کنید
رژیم غذایی نرم که در آن گوشت قرار دارد می تواند برای فرد با توانایی محدود بلع راحت تر باشد. احتمالا رژیم غذایی خالص زمانی مفید باشد که توانایی فرد در جویدن غذا کاهش یابد.
استفاده از یک فنجان درب دار یا نی برای مایعات
لیوان هایی که دارای درب و یا نی هستند می توانند به افراد در مشکل بلع کمک کنند و احتمال خطر خفگی را کاهش دهند.
خطرات مرتبط با لوله تغذیه
- بستری شدن به خاطر محل قرارگیری ( منظور ثابت شدن بیمار در بستر است.)
لوله - بی قراری بیمار و خروج لوله با دست توسط بیمار
- عفونت در محل قرارگیری لوله
- محدودیت های حرکتی به دلیل احتمال خطر خروج لوله از معده
- میل شدید به غذای خوراکی و مایعات
در آخر
تصمیم گیری برای شخصی که به پایان عمر نزدیک شده است می تواند بسیار دشوار باشد. کسب اطلاعات بیشتر و تحقیق در این مورد در پشت تصمیمات خاص می تواند در این روند به بیمار آرامش خاطر دهد.
مثل همیشه، با توجه به آگاهی آن ها از وضعیت خود و سابقه فردی، باید در مورد این تصمیمات با پزشک مشورت شود.
بیشتر بخوانید: لوله تغذیه ؛ عضو جدید زندگی شما
بیشتر بخوانید: انواع لوله های تغذیه و موارد استفاده آنها
لطفاً توجه داشته باشید که اطلاعات موجود بدر این مقاله نمی تواند جایگزین توصیه های پزشک باشد و فقط برای راهنمایی و اطلاعات است.
برای دریافت راهنمایی های دقیق برای شرایط خاصی که دارید به پزشک مراجعه کنید تا درمان های مناسب برای شما تجویز شود.
برای مشاوره با دکتر فرشاد خسروی و دریافت برنامه درمان زیر نظر خانم دکتر محمودی در مورد اختلالات بلع در کلینیک یادمان با شماره های زیر تماس بگیرید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک
