درمان کولون پایین رونده و علائم آن + نکاتی که باید بدانید
کولون پایین رونده قسمتی از بخش چپ روده بزرگ است که به سمت پایین می رود. کولون پایین رونده وظیفه ذخیره باقیمانده های غذای هضم شده، قبل از عبور از روده بزرگ و رکتوم برای دفع را دارد.
روده بزرگ کار جذب مواد مغذی را انجام می دهد. همچنین پس از انجام فرایندی بر روی مواد زائد بدن، آنها را آماده دفع می‌کند.
کولون بزرگترین بخش روده بزرگ است. در این قسمت آب و نمک جذب شده و اضافات مایع به صورت جامد و مدفوع در می آید. کولون از چهار بخش اصلی تشکیل شده است. کولون صعودی یا بالارونده، عرضی، نزولی یا پایین رونده و سیگموئید.
بسیاری از عارضه ها بر کارکرد این بخش از سیستم گوارش تاثیر می گذارند، مانند بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و سرطان کولورکتال.
در این مقاله به بررسی آناتومی کولون پایین رونده، عملکرد آن و بیماری های مرتبط با آن خواهیم پرداخت.
کولون پایین رونده وظیفه ذخیره مدفوع جامد شده را دارد که اگر کار خود را به درستی انجام ندهد، باعث بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و سرطان کولورکتال می شود. برای تشخیص و درمان این بیماری می توانید به کلینیک دکتر خسروی در تهران مراجعه کنید.
تعریف کولون پایین رونده
کولون بلندترین قسمت روده بزرگ است و به چهار قسمت تقسیم می شود:
- بالا رونده
- عرضی
- پایین رونده
- سیگموئید
روده بزرگ بخشی از مسیر گوارشی است که از یک سر به روده کوچک و در سر دیگر به مقعد وصل است. کولون پایین رونده سومین بخش است که کولون عرضی و سیگموئید را به هم متصل می کند.
این بخش از ناحیه splenic flexure یا خمیدگی در ناحیه طحال شروع شده و تا نقطه اتصال به کولون سیگموئید ادامه می یابد.
این اندام یک اندام خلفی صفاقی است یعنی در پشت صفاق قرار دارند. صفاق بافتی است که دیواره داخلی شکم و بیشتر اندام های شکمی را می پوشاند.
کولون پایین رونده تقریبا ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر درازا دارد. این قسمت از کولون در ناحیه چپ و پایین کمر و در قسمت میانی و چپی شکم قرار دارد. کولون پایین رونده در این ناحیه از جلوی کلیه چپ عبور کرده و به پایین می رود.
عملکرد کولون پایین رونده
نقش اصلی کلون پایین رونده ذخیره مدفوع جامد شده ای است که در نهایت برای دفع از بدن به داخل رکتوم تخلیه می شود.
هر چهار بخش کولون نوارهایی از ماهیچه های نرم به نام teniae coli دارد که قسمت های کیسه مانندی به نام haustra را شکل می‌دهند. ظاهر تکه تکه کولون بخاطر همین قسمت های کیسه مانند است.
وقتی کولون با غذای هضم شده پر می شود، رفلاکس معده را فعال کرده و باعث شروع پریستالسیس می‌شود. پریستالسیس مجموعه ای از انقباضات ماهیچه ای موج مانند است که غذا را در دستگاه گوارش حرکت می دهد.
با این انقباضات غذا از روده بزرگ به سمت رکتوم می رود.
موارد زیر از جمله عملکردهای کلی کولون هستند:
- جذب آب و الکترولیت ها
- جذب و تولید ویتامین ها
- تشکیل مدفوع و حرکت دادن آن به رکتوم برای دفع
عوارضی که بر کولون پایین رونده تاثیر می گذارند
بعضی از بیماری‌ها و عوارض بر عملکرد کولون پایین رونده و کل کلون تاثیر می گذارند؛ در نتیجه این بیماری ها توانایی جذب مواد مغذی و تشکیل مدفوع در کولون دچار اختلال می شود.
برخی از عارضه های شایع مرتبط با کلون پایین رونده عبارتند از:
کولیت اولسراتیو یا UC
کولیت اولسراتیو یک بیماری التهابی مزمن است که در نتیجه عکس العمل های سیستم ایمنی در شکم ایجاد و منجر به التهاب کولون می شود.
در اثر UC زخم هایی در جداره داخلی کلون به وجود می آیند. این زخم ها دردناک هستند و موجب نیاز مکرر به دفع مدفوع می‌شوند.
متخصصان حوزه سلامت دلیل اصلی کولیت اولسراتیو را نمی دانند؛ اما این عارضه می تواند ناشی از چند عامل باشد، از جمله:
- ژنتیک
- واکنش های سیستم ایمنی
- عوامل محیطی
- عفونت ها
بیماری کرون
بیماری کرون نیز یکی دیگر از عارضه های مزمن التهابی است. این عارضه یک بیماری التهابی با واسطه سیستم ایمنی است که می‌تواند هر بخش از سیستم گوارش از دهان گرفته تا مقعد، از جمله کولون، را تحت تاثیر قرار دهد.
اگرچه این عارضه در درجه اول سیستم گوارش در روده ها را درگیر می کند؛ اما امکان تاثیر بر پوست، مفاصل، استخوان ها، چشم ها، کلیه ها و کبد نیز وجود دارد.
علاوه بر این، بیماری کرون باعث زخم روده و درد و ناراحتی نیز می شود.
متخصصان از علت بیماری کرون اطمینان ندارند؛ اما می گویند این احتمال وجود دارد که ناشی از واکنش غیر عادی سیستم ایمنی باشد. عواملی چون ژنتیک و محیط نیز موثر هستند.
UC و بیماری کرون هر دو از انواع بیماری های التهابی روده (IBD) هستند.
بیشتر بخوانید : بیماری التهاب روده ، انواع آن و روش های درمان
سرطان کولورکتال
کولورکتال سرطانی است که از کولون شروع شده و به طور غیرقابل کنترل رشد می کند.
سرطان های کولورکتال معمولاً به صورت زائده ها یا پولیپ هایی بر روی دیواره های داخلی کولون شروع می شوند؛ اما تمام پولیپ ها به سرطان تبدیل نخواهند شد و احتمال سرطانی شدن پولیپ بستگی به نوع پولیپ موجود دارد.
درمان به چندین عامل بستگی دارد، از جمله اندازه و محل تومورها، بازگشت کننده بودن یا نبودن سرطان و سلامت عمومی بیمار.
موارد زیر از جمله گزینه های احتمالی برای درمان هستند:
- شیمی درمانی
- پرتو درمانی
- جراحی
سوراخ شدن کولون
متخصصان به سوراخ شدگی که در کولون ایجاد می شوند پرفوراسیون روده می گویند.
بریدگی، پارگی یا سوراخ شدگی دیواره کولون معمولا ناشی از آسیب و جراحت است؛ اما همچنین می تواند تاثیر ثانویه عفونت، انسداد یا التهاب نیز باشد.
علامت سوراخ شدگی کولون درد شدید شکم است و اغلب برای درمان به جراحی اورژانسی نیاز خواهد بود. در این جراحی ممکن است بخشی از روده برداشته شود.
بیشتر بخوانید : پولیپ روده بزرگ
دیورتیکولیت
دیورتیکولیت زمانی اتفاق می‌افتد که کیسه های کوچکی به نام دیورتیکول ظاهر شده و به نواحی ضعیف در دیواره های کولون از داخل به بیرون فشار می آورند.
این برجستگی ها شاید همیشه مشکل ساز نباشند؛ اما در صورت ملتهب شدن علائمی مانند موارد زیر ایجاد می کنند:
این عارضه می تواند در نهایت منجر به عوارض جانبی مانند سوراخ شدگی و خونریزی شود.
موارد زیر از جمله گزینه های درمانی برای این عارضه هستند:
- افزایش مصرف فیبر در برنامه غذایی
- مصرف داروهای مسکن
- استفاده از آنتی بیوتیک
- بعضی موارد، جراحی
نکاتی برای سلامت کولون
برای حفظ سلامت کولون به افراد توصیه می‌شود که برنامه غذایی متعادلی داشته باشند، مقدار زیادی مایعات بنوشند و به طور منظم ورزش کنند.
انجمن سرطان آمریکا نکات زیر را برای سلامت کولون پیشنهاد می‌دهد. رعایت این نکات خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را کم می کند.
- رسیدن به وزن مناسب و حفظ آن
- ورزش کردن
- داشتن برنامه غذایی پر از سبزیجات، میوه ها و غلات کامل
- افزایش فیبر مصرفی در برنامه غذایی
- محدود کردن یا پرهیز از مصرف الکل
- ترک سیگار
بیشتر بخوانید : کولیت اولسراتیو یا کولیت روده + علائم و درمان
خلاصه
کولون پایین رونده بخشی از روده بزرگ است. این قسمت، کولون عرضی را به کولون سیگموئید متصل می کند. وظیفه آن ذخیره مدفوع و تخلیه آن در رکتوم است.
وظیفه کل کولون جذب مواد مغذی و تشکیل مدفوع و دفع آن است. بیماری های مختلفی عملکرد کولون را تحت تاثیر قرار می دهند، از جمله بیماری التهابی روده، سوراخ شدگی روده و دیورتیکولیت.
با داشتن انتخاب های مناسب و سبک زندگی سالم، مانند پیروی از یک برنامه غذایی متعادل، ورزش منظم و محدود کردن و پرهیز از مصرف گوشت های فرآوری شده و الکل می توان به حفظ سلامت روده‌ها کمک کرد.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : 02188073136 و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره 09337836820 در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک 02188571523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.
