روش های درمانی سندرم همولیتیک اورمیک و علائم آن
سندرم همولیتیک اورمیک (HUS) چیست
سندرم همولیتیک اورمیک (HUS) بیماری ای است که در آن گلبول های قرمز خون به طرز غیر قابل کنترلی نابود می شوند.
با شروع این بیماری، گلبول های قرمزِ از بین رفته، در سیستم تصفیه کلیه ها جمع شده و در نهایت نارسایی حاد کلیه رخ می دهد که مشکلی بسیار جدی است.
اکثر موارد سندرم همولیتیک اورمیک در کودکان، بعد از یک هفته اسهال خونی حاصل از عفونت باکتریایی ای کولی (E.Coli) ایجاد می شود.
این بیماری در بزرگسالان هم به دلیل عفونت ای کولی، در کنار عوارض برخی داروها و عفونت با منابع دیگر هم به وجود می آید.
با اینکه سندرم همولیتیک اورمیک یک بیماری جدی است که نارسایی کلیه ایجاد می کند، اما با درمان سریع و صحیح فرد بهبود می یابد.
علل بروز سندرم همولیتیک اورمیک
سندرم همولیتیک اورمیک به علل مختلفی ایجاد می شود اما رایج ترین دلیل، مخصوصاً در کودکان، ای کولی است.
ای کولی نوعی باکتری در روده به شمار می آید که اکثر شکل های آن مضر نیستند. اما برخی اشکال ای کولی عفونت های جدی ایجاد می کنند که یکی از آنها سندرم همولیتیک اورمیک است.
ای کولی مضر در گوشت آلوده یا استخرهای آلوده یافت می شود. نباید تصور کنیم که این شکل مضر از باکتری ای کولی صد در صد منجر به بروز همولیتیک اورمیک خواهد شد.
این بیماری توسط سایر انواع باکتری ها و شرایط هم فرد را مبتلا می کند از جمله:
- مصرف داروهایی مثل کینین
- برخی داروهای شیمی درمانی
- داروهایی همچون سایکلوسپورین
- بارداری
- عفونت هایی مثل اچ.آی.وی و ایدز
- در برخی موارد، این بیماری از نسلی به نسل بد منتقل می شود و بنابراین ارتباط ژنتیکی وجود دارد
علائم سندرم همولیتیک اورمیک
HUS بیشتر در کودکان بیمار با اسهال (معمولاً خونی) اتفاق می افتد. اکثر کودکان بدون ابتلا به این سندرم بهبود می یابند اما درصد اندکی رنگ پریده شده و به علت پیشرفت HUS بی انرژی می شوند.
همچنین حجم ادرار آنها کم شده اما بی رنگ شدن پوست، قابل توجه ترین علامت است.
سندرم همولیتیک اورمیک چگونه پیشرفت می کند
اولین مرحله اغلب از یک تا ۱۵ روز طول می کشد و شامل علائم گوارشی می شود مثل:
- دل درد
- اسهال خونی
- استفراغ
مشکلات جدی در روده هم در برخی موارد ایجاد می شود. در این صورت حتی اگر گاستروانتریت متوقف شود، کودک هنوز هم این علائم را خواهد داشت:
- کج خلقی
- خستگی
- کبودی های بی دلیل و کوچک
- هموراژی هایی اندازه لخته خون در دیواره دهان
- رنگ پریدگی
ممکن است کودک به دلیل آسیب گلبول های قرمز خون، ادرار بسیار اندکی تولید کند و سایر عوامل هم رگ های قرمز خون را در کلیه مسدود کنند.
این امر اسکارهایی در کلیه ایجاد می کند در نتیجه باعث سخت تر شدن کار کلیه ها شده و بنابراین مواد زائد و مایعات اضافی به درستی از بدن دفع نمی شود.
در این صورت موارد زیر رخ می دهند:
- فشار خون بالا
- ورم دست ها و پا ها
- تجمع مایع در اندام ها (اِدِم)
علائم HUS ممکن است شبیه سایر بیماری ها باشد بنابراین برای تشخیص صحیح به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید : مراحل بیماری مزمن و نارسایی کلیه
انواع سندرم همولیتیک اورمیک
بله HUS نوعی سندرم به شمار می آید چون می تواند علل مختلفی داشته باشد. در اکثر موارد، این سندرم بعد از یک عفونت شدید روده با سویه های خاصی از ای کولی به وجود می آید.
گاهی بدن فرد در پاسخ به برخی داروها دچار سندرم همولیتیک اورمیک می شود. برخی اوقات هم بدون هیچ علتی به وجود می آید:
سندرم همولیتیک اورمیک معمول
- دو تا چهارده روز بعد از اسهال عفونی ایجاد می شود (اسهال خونی بدون تب)
سندرم همولیتیک اورمیک غیرمعمول
- در نوجوانان و بزرگسالان رخ می دهد
- درگیری خارج کلیوی رایج است (تمایز از TPP سخت است)
- ممکن است به علت پاتوژن های غیرمعمول یا سرکوب سیستم ایمنی ایجاد شود (ویروس اپشتین بار)
سندرم همولیتیک اورمیک چگونه بر کلیه ها تاثیر می گذارد
در این بیماری، بخش های مسئول تصفیه در کلیه ها با نام گلومرولی، با پلاکت ها مسدود شده و گلبول های قرمز خون آسیب می بینند.
این مسئله منجر به بروز مشکلاتی در توانایی کلیه ها جهت تصفیه و حذف مواد زائد خواهد شد.
سندرم همولیتیک اورمیک چگونه آغاز می شود
HUS با منشا ای کولی وقتی رخ می دهد که سموم باکتریایی از روده وارد جریان خون شده و به رگ های کوچک خونی آسیب بزند.
علل رایج ای کولی سمی معمولا به علت موارد زیر است:
- غذای فاسد
- غذا های نیم پز
- غذاهایی که به خوبی فراوری نشده اند
- قرارگیری در معرض آب آلوده
سندرم همولیتیک اورمیک بیشتر در یک سری نقاط خاص مثل شمال غربی اقیانوس آرام و آرژانتین رخ می دهد.
درمان سندرم همولیتیک اورمیک
درمان این بیماری باید در محیط بیمارستانی انجام شود. برخی از درمان ها عبارتند از:
- جایگزینی مایعات از دست رفته : مایعات و الکترولیت ها باید طی زمانبندی مناسب جایگزین شوند چرا که کلیه ها نمی توانند مایعات اضافه و مواد زائد را دفع کنند.
- ترانسفیوژن گلبول های قرمز : اگر مشخص شده که کاهش گلبول های قرمز خون فرد را بسیار خسته می کنند و با تند تپشی، زردی و ادرار تیره همراه هستند، پس ترانسفیوژن گلولبول های قرمز برای رفع علائم ضروری خواهند بود.
- ترانسفیوژن پلاکت ها : در مواردی که بیمار دچار کبودی های بی دلیل و خونریزی می شود، ترانسفیوژن پلاکت برای کمک به عامل لخته ساز خون نیاز است.
این ترانسفیوژن ها از طریق درون وریدی انجام می شوند.
- پلاسما فرزیس : این درمان با استفاده از دستگاهی جهت پاکسازی خون از پلاسما و جایگزینی آن با پلاسمای تازه اهدایی انجام می گیرد.
- دیالیز : در صورت نارسایی کلیه، دیالیز باید انجام شود تا مواد زائد بدن دفع بشوند.
بیشتر بخوانید : سندرم دامپینگ + علائم و درمان
دیالیز معمولاً تا شروع عملکرد مجدد و طبیعی کلیه بعد از درمان انجام می شود. معمولاً اگر آسیب به کلیه ها شدید باشد دیالیز مادام العمر خواهد بود.
با اینکه سندرم همولیتیک اورمیک یک بیماری جدی به نظر می رسد اما درمان های ذکر شده در صورت انجام به موقع مفید واقع خواهند شد.
در این صورت فرد کاملا بهبود می یابد، حتی کودکان. افرادی که دچار آسیب شدید کلیوی و افزایش خون فشار خون شده اند، رژیم غذایی کم پروتئین و استفاده از مهارکنندگان ACE جهت کنترل فشار خون مانع از آسیب بیشتر به کلیه ها می شود.
شکل دیگری از HUS، سندرم همولتیک اورمیک غیر معمول نام دارد که با پلاسما فرزیس همراه با دارویی به نام سولیریس درمان خواهد شد.
آینده افراد مبتلا به سندرم همولیتیک اورمیک
با اینکه هنوز بسیاری از مسائل در مورد این بیماری ناشناخته مانده اند، اما افزایش چشمگیری در درک علت نهفته و دخالت آن در آسیب کلیوی وجود داشته است.
داروهای طراحی شده جهت پیشگیری از جذب سموم ای کولی در کودکان مبتلا به این سندرم، هم اکنون در مرحله آزمایشات بالینی است.
برای تشخیص و درمان سندرم همولیتیک اورمیک می توانید به کلینیک دکتر فرشاد خسروی در تهران مراجعه کنید.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : 02188073136 و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره 09337836820 در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک 02188591523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.
