گاستروانتریت باکتریایی | بیماری باکترایی گوارشی
گاستروانتریت باکتریایی نوع شایعی از گاستروانتریت است. گاستروانتریت (Gastroenteritis) در واقع همان التهاب معده و روده ها است که منجر به بروز علائم خفیف یا شدید می شود.
علت بروز این مشکل ویروس، باکتری یا انگل بوده که اصطلاح گاستروانتریت باکتریایی به طور مشخص به علت عامل باکتریایی این بیماری است.
گاستروانتریت باکتریایی برای سلامتی خطرناک تر است زیرا باعث کم آبی بدن (دهیدراسیون) به دلیل اسهال و استفراغ خواهد شد.
علائم گاستروانتریت باکتریایی
علائم این نوع از گاستروانتریت بسته به نوع باکتری ایجاد کننده این بیماری متفاوت هستند و اغلب عبارتند از:
- تهوع
- استفراغ
- تب (گاهی شدید)
- کرمپ و درد شکم
- اسهال، احتمالا خونی
- دهیدراسیون
- عدم تعادل الکترولیت در بدن
تشخیص گاستروانتریت باکتریایی
تشخیص این بیماری معمولا از طریق بررسی سابقه پزشکی، معاینه بالینی و تست های آزمایشگاهی صورت می گیرد.
سابقه پزشکی شامل پرسش هایی درباره علائم، مسافرت های صورت گرفته، نوع غذاهای مصرفی و قرارگیری در معرض افراد بیمار یا محیط آلوده می باشد.
در طول معاینه بالینی، پزشک به دنبال علائم دهیدراسیون گشته و حساسیت به لمس شکم را در بیمار بررسی می کند.
تست های آزمایشگاهی وجود گاستروانتریت باکتریایی را تشخیص می دهند. سایر تست ها عبارتند از تجویز تصویربرداری و آزمایش هایی جهت ارزیابی عملکرد برخی اندام ها.
بیشتر بخوانید : التهاب معده مزمن یا گاستریت مزمن
علل بروز گاستروانتریت باکتریایی
بروز گاستروانتریت باکتریایی می تواند به دلیل مصرف غذاهای رستورانی یا غذاهای آماده باشد.
در برخی موارد، شیوع بیماری از این طریق باعث جمع آوری محصولات و پیشگیری از گسترش بیشتر باکتری خواهد شد.
باکتری های ایجاد کننده گاستروانتریت به آسانی از فردی به فرد دیگر قابل سرایت هستند. این انتقال از طریق سطوح، اشیاء یا دستان آلوده صورت می گیرد.
افراد با عفونت باکتریایی، باکتری را از طریق لمس و تماس پخش می کنند که همین امر خطر انتقال به سایرین را افزایش می دهد.
فراموش نکنید که باکتری های در درون بدن خود فرد هم انتقال می یابند یعنی لمس چشم ها، دهان و سایر نقاط باز با دست های آلوده به باکتری.
باکتری های بسیاری باعث گاستروانتریت می شوند از جمله:
- یرسینیا (موجود در گوشت خوک)
- استافیلوکوکوس در لبنیات، گوشت، تخم مرغ
- شیگلا در آب و استخر
- سالمونلا در گوشت، لبنیات و تخم مرغ
- کمپیلوباکتر در گوشت قرمز و گوشت ماکیان
- ای کولی در گوشت گاو چرخ کرده و سالاد
درمان گاستروانتریت باکتریایی
اغلب این بیماری بدون هیچ درمان خاصی از بین می رود. با این وجود باز هم فرد به استراحت و مصرف آب کافی جهت جایگزین کردن آب از دست رفته طی اسهال و استفراغ نیاز دارد.
اسهال و استفراغ باعث کاهش مواد معدنی بدن مثل سدیم، پتاسیم و کلسیم می شوند.
همچنین مصرف غذاهای مغذی که به آسانی هضم می شوند به جبران این مواد دست رفته کمک می کنند.
در کل علائم گاستروانتریت باکتریایی از روش های زیر قابل حذف است:
- استراحت کافی
- مصرف مایعات کافی جهت هیدراته ماندن بدن
- مصرف وعده های کم حجم غذا در فواصل اندک
- اجتناب از مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین
بهتر است قبل از مصرف هرگونه داروی بدون نسخه جهت درمان گاستروانتریت باکتریایی با پزشک مشورت کنید چراکه خود درمانی ممکن است بیماری را بدتر کند.
اگر فرد علائم شدیدی مثل ناتوانی در بلع مایعات یا دهیدراسیون را تجربه کرد باید هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کند.
در چنین مواردی احتمالاً به بستری شدن در بیمارستان و تزریق سرم نیاز باشد.
در موارد شدید گاستروانتریت باکتریایی پزشک آنتی بیوتیک تجویز می کند. برخی سویه های باکتری ها به شدت به آنتی بیوتیک های معمول مقاوم هستند پس پیروی از دستورالعمل های پزشک ضروری خواهد بود.
مصرف بیش از حد آنتی بیوتیک هم به سیستم گوارش آسیب می زند بنابراین حتما این دارو را با تجویز پزشک مصرف کنید.
پیشگیری از بروز بیماری باکترایی گوارشی
می توانید با رعایت نکات بهداشتی که در زیر آمده از بروز گاستروانتریت باکتریایی پیشگیری کنید:
- شستشوی کامل دست ها قبل از مصرف غذا و بعد از دستشویی
- شستشوی کامل دست ها بعد از لمس حیوانات مخصوصاً دام و طیور
- اختصاص تخته برشی جداگانه فقط برای گوشت خام
- شستن کامل سبزیجات، میوه‌ها و سالاد قبل از مصرف
- اجتناب از قرارگیری در معرض افراد با بیماری گاستروانتریت
- نوشیدن آب معدنی در زمان مسافرت
- اجتناب از مصرف گوشت قرمز خام یا ماهی خام
- اجتناب از مصرف شیر و لبنیات غیر پاستوریزه
- نگهداری صحیح از مواد غذایی و دور ریختن مواد غذایی فاسد، تاریخ گذشته و خراب
- تمیز نگه داشتن آشپزخانه و سرویس بهداشتی
- عادت به شستشوی مداوم دست ها و محدود سازی تماس مستقیم با سایر بیماران جهت جلوگیری از گسترش این بیماری
چند نکته مهم درباره گاستروانتریت
- گاستروانتریت باکتریایی یک مشکل گوارشی با عامل باکتری است.
- علائم شامل تهوع، استفراغ، تب، اسهال، کرمپ شکم و درد می شود.
- در موارد شدیدتر بدن کم آب شده و عدم توازن الکترولیت به وجود می آید.
- گاستروانتریت باکتریایی گاهی اوقات با آنتی بیوتیک درمان می شود.
- اگر موارد شدید درمان نشوند منجر به دهیدراسیون، مشکلات نورولوژیکی، نارسایی کلیه و حتی مرگ خواهد شد.
- رعایت بهداشت بهترین راه جهت پیشگیری از بروز گاستروانتریت باکتریایی است.
بیشتر بخوانید : گاستروانتریت ائوزینوفیلیک چیست
دوران نقاهت بیماری باکترایی گوارشی
بعد از درمان و مراقبت های پزشکی، باید به قدر کافی استراحت کنید تا بدن از عفونت پاک شود. اگر اسهال یا استفراغ دارید مایعات بسیار مصرف کنید تا جبران آب از دست رفته بدن شود.
لبنیات و میوه را حذف کنید چون باعث شدید تر شدن اسهال می شود. مکیدن تکه های کوچک یخ در صورتی که نمی توانید غذا یا آب را به خوبی ببلعید مفید خواهد بود.
بسیاری از عفونت های باکتریایی به علت غذا های آلوده موجود در سوپرمارکت ها ایجاد می شوند.
خبرها را برای اطلاع از شیوع احتمالی عفونت های باکتریایی به دلیل مصرف غذاهایی خاص دنبال کنید.
گاستروانتریت باکتریایی معمولاً یک تا سه روز به طول می انجامد. در بعضی موارد، عفونت هفته ها دوام داشته و در صورت عدم درمان مشکل ساز می شود.
به محض مشاهده علائم عفونت، درمان را آغاز کنید تا بیماری گسترش نیابد. با مراقبت های مناسب پزشکی و درمان، این بیماری طی چند روز رفع می شود.
اگر هر کدام از علائم گاستروانتریت باکتریایی را داشتید و بعد از یک تا دو روز بهتر نشدید، جهت تشخیص و درمان به کلینیک دکتر فرشاد خسروی در تهران مراجعه کنید.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : 02188073136 و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره 09337836820 در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک 02188571523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.
