نفخ شدید : علائمی که باید جدی بگیرید

این روزها شاهد اپیدمی نفخ شدید هستیم که علل خوش خیم اما آزاردهنده ای مانند عدم تحمل لاکتوز تا مشکلات جدی تری مانند سرطان دارد. اما چگونه بفهمیم که نفخ شکم تنها یک مشکل مزاحم یا نشانه چیزی نگران کننده تر است ؟

اگر علائم ناشی از یک بیماری جدی و نیازمند مراقبت پزشکی فوری باشند، به طور جدی نفخ می کنید.

مهم است که با علائم هشداردهنده ‌ای که نشانه یک مشکل خطرناک هستند و همچنین ۹ تشخیص مرتبط با نفخ شدید و اقداماتی که باید در مورد آن ها انجام داد آشنا باشید.

علائم و نشانه های هشدار دهنده نفخ شدید

کاهش وزن یکی از علائم هشدار دهنده اصلی مرتبط با نفخ شدید است.

اگر متوجه شدید که بدون تغییر رژیم غذایی یا شروع یک رژیم ورزشی جدید بیش از چند پوند وزن کم کرده اید، به خصوص اگر 10 درصد یا بیشتر از وزن بدن کاهش یافته است باید نگران باشید.

کاهش وزن گاهی ناشی از وجود تومورهایی است که به روده ها فشار آورده و باعث می شوند پس از مصرف مقدار کمی غذا احساس سیری کنید یا مواد ترشح شده توسط تومورها اشتها را از بین می برند.

تجمع غیر طبیعی مایع در شکم یا لگن آسیت نامیده شده که باعث نفخ، افزایش وزن و اندازه دور کمر می شود.

بیماری کبد معمولا دلیل ایجاد آسیت است، اما این مشکل در حدود 10 درصد مواقع نیز به دلیل سرطان اتفاق میافتد. مقدار زیاد مایعات باعث می شود که در چند ماهگی بارداری به نظر برسید.

ترکیبی از نفخ و یرقان که باعث زردی چشم ها و پوست می شود نشانه سرطانی است که به کبد سرایت کرده، هرچند این علائم با انواع خوش خیم بیماری کبدی مانند هپاتیت نیز ظهور می کنند.

درد و نفخ شدید شکم که به طور ناگهانی رخ می دهند، به خصوص اگر حالت تهوع و استفراغ نیز داشته باشید، احتمالا نشانه انسداد روده با بافت اسکار یا فشار تومور بر روده است.

برای جلوگیری از عوارضی مانند سوراخ شدن روده که کشنده است باید فورا تحت مراقبت های پزشکی قرار بگیرید.

انسداد دردناک است، زیرا روده در بالای ناحیه مسدود شده با پر شدن از غذا و شیره های گوارشی کشیده می شود. درد شدید و متناوب است چراکه روده ها سعی می کنند محتویات خود را از ناحیه مسدود شده عبور دهند.

وجود خون در مدفوع، خونریزی واژینال در بین قاعدگی ها یا پس از یائسگی می تواند با نفخ شدید همراه باشد.

خوشبختانه رایج ترین علل بروز این علائم (بواسیر، سیکل قاعدگی نامنظم، فیبروم، آتروفی آندومتر) خطرناک نیستند، اما خونریزی همیشه باید ارزیابی شود زیرا می تواند نشانه سرطان، به ویژه سرطان روده بزرگ یا رحم باشد.

تب همراه با نفخ معمولا به دلیل عفونت یا التهاب است. اگر تعداد گلبول های سفید خون نیز بالا باشد، عفونت به ویژه در لگن، دستگاه ادرار یا گوارش باید فورا از بین برود.

9 دلیل نفخ شدید که باید در مورد آن ها و اقداماتی که لازم است انجام دهید بدانید

1. سرطان تخمدان

سرطان تخمدان زیاد محتمل نیست، اما یکی از کشنده ترین سرطان هاست. سرطان تخمدان تنها پنجمین سرطان رایج در زنان است، اما بیشتر از هر سرطان تناسلی دیگری در زنان بالای 50 سال باعث مرگ و میر می شود.

هرگز بچه دار نشدن یا بچه دار شدن در اواخر عمر، چاقی، سابقه خانوادگی سرطان تخمدان، برخی از ناهنجاری های ژنتیکی و دوره بهبودی طولانی مدت با درمان جایگزینی هورمون از عوامل خطر این نوع سرطان هستند.

نفخ مداوم، احساس سیری سریع و درد لگن نیز از جمله علائم معمول این نوع سرطان محسوب می شوند.

اگر نگران سرطان تخمدان هستید باید اقدامات زیر را انجام دهید:

معاینه کامل لگن یا سونوگرافی ترانس واژینال بهترین راه برای تشخیص سرطان تخمدان است. آزمایش خون CA-125 یک آزمایش غربالگری قابل اعتماد نیست، اما برای پیگیری مشکل پس از تشخیص مفید خواهد بود.

بیشتر بخوانید : چه چیزی باعث نفخ و درد پایین شکم می شود؟

2. سرطان رحم

سرطان رحم علاوه بر نفخ باعث خونریزی غیرطبیعی واژن، ترشحات آبکی یا خونی واژن، درد لگن یا درد در هنگام مقاربت و ادرار می شود.

اما مهم است بدانید که گاهی نفخ یا تغییر در عادات روده (شروع یبوست) علائم اولیه سرطان رحم هستند.

مصرف تاموکسیفن، مصرف مکمل های استروژن که حاوی پروژسترون نیز نیستند، پرتو درمانی، سابقه خانوادگی سرطان رحم یا نوعی سرطان ارثی روده بزرگ به نام سندرم لینچ عوامل خطر مهم ابتلا به این سرطان می باشند.

اگر نگران سرطان رحم هستید لازم است اقدامات زیر را انجام دهید:

ترکیبی از علائم فوق به خصوص اگر سابقه خانوادگی قوی یا عوامل خطر دیگری نیز داشته باشید به مشکلات جدی تری مانند سرطان رحم اشاره دارند.

بنابراین لازم است بررسی فوری از طریق معاینه لگن و آزمایشات تصویربرداری مانند سونوگرافی یا اسکن CAT انجام شود.

خوشبختانه حتی سرطان های تهاجمی زمانی که به موقع تشخیص داده شوند، قابل درمان هستند و معمولا بهبود می یابند.

3. سرطان روده بزرگ

سرطان روده بزرگ داخل روده بزرگ را مسدود کرده و باعث نفخ پیشرونده می شود. اگر سرطان در انتهای کولون در راست روده یا سیگموئید قرار داشته باشد، معمولا منجر به خونریزی شده و یبوست تشدید می شود.

سرطان روده بزرگ دومین علت رایج مرگ و میر ناشی از سرطان در افراد غیر سیگاری در ایالات متحده است. اگر نگران سرطان روده بزرگ هستید باید اقدامات زیر را انجام دهید:

سرطان روده بزرگ عمدتا از طریق تغییر سبک زندگی و غربالگری منظم کولونوسکوپی قابل پیشگیری است.

برخی مطالعات نشان داده اند که داشتن یک رژیم غذایی گیاهی و غنی از مواد مغذی خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را به نصف کاهش می دهد.

اگر فکر می کنید در معرض خطر هستید یا علائم این نوع سرطان را دارید بهتر است آزمایش کولونوسکوپی انجام دهید.

4. سرطان پانکراس

سرطان پانکراس بسیار تهاجمی با نرخ بقای پایین است. ترکیبی از نفخ همراه با یرقان (زردی چشم و پوست)، کاهش وزن، کم اشتهایی و درد بالای شکم که به کمر گسترش می یابد مجموعه ای نگران کننده از علائم و نشان دهنده سرطان پانکراس هستند.

دیابت همراه با نفخ، کاهش وزن و درد شکم نیز گاهی نشانه سرطان پانکراس خواهد بود. اگر نگران سرطان پانکراس هستید اقدامات زیر را انجام دهید:

خوشبختانه سرطان پانکراس یکی از علل رایج نفخ نیست. اما در صورت ابتلا به این بیماری، تشخیص زودهنگام کلید تضمین یک نتیجه خوب است. اگر مجموعه علائم فوق را تجربه می کنید فورا به دنبال معاینه پزشکی باشید.

5. سرطان معده

سرطان معده معمولا در اوایل بدون علامت است یا علائم مبهمی مانند نفخ، سوء هاضمه و احساس پری در قسمت فوقانی شکم ایجاد می کند.

این نوع سرطان نیز مانند سرطان پانکراس اگر قبل از تشخیص به مرحله پیشرفته رسیده باشد احتمالا علائم اضافی کاهش وزن، حالت تهوع و درد شکم به وجود خواهد آورد.

اگر نگران سرطان معده هستید باید اقدامات زیر را انجام دهید:

عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری احتمالا مهم‌ ترین عامل خطر ابتلا به سرطان معده است، بنابراین اگر فکر می ‌کنید در معرض خطر هستید، بهتر است آزمایش دهید.

نیترات ها و نیتریت های موجود در گوشت های دودی و فرآوری شده نیز از عوامل خطر سرطان معده هستند. همچنین این نوع سرطان در تعداد کمی از بیماران ژنتیکی است.

6. بیماری کبد

بیماری کبدی اغلب خوش خیم است، اما گاهی سرطان از اندام های دیگر به کبد سرایت می کند. سلول های سرطانی وارد جریان خون شده و در نهایت از طریق کبد فیلتر می شوند.

نفخ همراه با آسیت و یرقان نشانه سرطانی است که به کبد سرایت کرده یا سرطان اولیه کبد که در افرادی با سابقه هپاتیت و مصرف زیاد الکل ایجاد می شود.

اگر در مورد بیماری کبد نگران هستید اقدامات زیر را انجام دهید:

اگر فکر می کنید به بیماری کبد مبتلا هستید، برای معاینه فیزیکی کامل، سونوگرافی از کبد و شکم و آزمایش خون و ارزیابی عملکرد کبد برای تأیید تشخیص به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.

برخی از بیماری های کبدی را می توان از طریق تغییر رژیم غذایی به رژیمی سرشار از سبزیجات برگ سبز، حبوبات و سایر گیاهان و همچنین پروتئین حیوانی، غذاهای نشاسته ای و شیرینی کمتر درمان کرد. برخی افراد نیز نیاز به مصرف دارو دارند.

7. دیورتیکولیت

دیورتیکولیت به معنای عفونت یا التهاب ضایعات کوچکی به نام دیورتیکول است که در روده بزرگ ایجاد می شوند.

این بیماری معمولا در افراد بالای 50 سال رخ داده و با درد و حساسیت به لمس شکم، از دست دادن اشتها، تب و یبوست یا اسهال همراه است.

اگر نگران دیورتیکولیت هستید لازم است اقدامات زیر را انجام دهید:

حملات دیورتیکولیت به روش ‌های مختلفی از جمله استراحت روده (نخوردن و ننوشیدن)، رژیم مایعات، مصرف آنتی ‌بیوتیک (در صورت وجود درد شدید، تب، یا افزایش تعداد گلبول ‌های سفید خون)، مدیریت درد (مصرف مسکن) درمان می شوند.

در صورت وجود حساسیت شدید یک اسکن CAT برای برداشتن آبسه انجام خواهد شد. بدترین سناریو شامل تخلیه آبسه یا جراحی برای برداشتن ناحیه آسیب دیده است.

هرچه مدفوع بیشتر در روزنه های دیورتیکول بماند خطر ابتلا به دیورتیکولیت بیشتر می شود، بنابراین قطعا باید از یبوست اجتناب کرد.

پس از اتمام دوره حاد دیورتیکولیت، داشتن یک رژیم غذایی با فیبر بالا به تنظیم عادات روده و جلوگیری از عوارض بعدی کمک می کند.

بیشتر بخوانید : 11 راه کاهش برای نفخ

8. بیماری التهابی لگن

بیماری التهابی لگن زمانی رخ می ‌دهد که پوشش رحم، لوله‌ های فالوپ یا تخمدان‌ ها در نتیجه ابتلا به بیماری‌ های مقاربتی مانند کلامیدیا یا سوزاک عفونی شوند.

این بخش ها گاهی در حین زایمان، سقط جنین یا قرار دادن دستگاه آی یو دی دچار عفونت می شوند. نفخ همراه با تب، درد و حساسیت در ناحیه لگن به همراه ترشحات واژن نشان دهنده بیماری التهابی لگن است.

اگر نگران بیماری التهابی لگن هستید باید اقدامت زیر را انجام دهید:

معاینه دقیق لگن و درمان با آنتی بیوتیک ضروری است. عدم درمان این بیماری منجر به ناباروری و حاملگی خارج رحم می شود (تخمکی که به جای رحم در لوله های فالوپ کاشته شده و رشد می کند و می تواند باعث پارگی لوله ها شود که وضعیتی خطرناک است).

اگر نفخ، خونریزی یا ترشح واژینال و کمردرد یا درد لگن دارید و فکر می کنید باردار هستید، باید فورا به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.

9. بیماری کرون

بیماری کرون یک اختلال خود ایمنی است که بر دستگاه گوارش و معمولا در روده کوچک یا کولون تأثیر می گذارد. نفخ یکی از علائم اولیه این بیماری است و گاهی تشخیص سال ها طول می کشد.

کرون باعث باریک شدن روده ها و در نهایت منجر به انسداد روده و نفخ شدید، کاهش وزن و حالت تهوع و استفراغ بعد از خوردن غذا می شود.

اسهال خونی نیز یکی از علائم رایج کرون در روده بزرگ است. شاید علائم دیگری در خارج از دستگاه گوارش از جمله زخم های دهان، درد مفاصل، ضایعات پوستی و التهاب در چشم نیز وجود داشته باشد.

اگر در مورد بیماری کرون نگران هستید باید اقدامات زیر را انجام دهید:

تشخیص معمولا چالش برانگیزترین جنبه بیماری کرون است. تصاویر اشعه ایکس و حتی کولونوسکوپی گاهی التهاب موجود در انتهای روده کوچک (ایلئوم) که به راحتی در دسترس آندوسکوپ نیست را نشان نمی دهند.

بنابراین احتمالا به تکنیک‌ های تصویربرداری پیچیده تر مانند اسکن CAT، ام آر آی یا ویدیو کپسول آندوسکوپی (یک میکرودوربین کوچک در قرص که قابل بلعیدن است) نیاز خواهد بود.

مانند بیماری کولیت اولسراتیو، تغییر رژیم غذایی، مصرف مکمل‌ ها و داروهای تجویزی قوی ‌تر همگی در کنترل التهاب و نفخ مرتبط با کرون نقش دارند.

اکثر افرادی که مبتلا به نفخ شدید هستند سرطان، عفونت یا التهاب ندارند. اگر مطمئن نیستید که نفخ ناشی از یک بیماری جدی است، بهتر است به جای نادیده گرفتن علائم و امید به بهبودی به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. برای تشخیص و درمان نفخ شدید به کلینیک دکتر فرشاد خسروی در تهران مراجعه کنید.

برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : 02188073136 و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره 09337836820 در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک 02188571523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.