درمان بیماری آنژیودیسپلازی + علائم و علت
آنژیودیسپلازی چیست
آنژیودیسپلازی بیماری است که در آن روده، بد فرم یا پیچیده شده و سبب می شود رگ های خونی بزرگ تر، شکننده و در نهایت پاره شوند.
همچنین ضایعه هایی هم در دیواره روده ایجاد می شود. گاهی اوقات این بیماری اکتازی عروقی روده بزرگ شناخته می شود یعنی نوعی بد شکلی شریان روده ای یا آنژیومای روده.
برخی اوقات این مشکل توسط سایر اختلالات روده ای هم به وجود می آید اما اغلب علت فقط عامل افزایش سن است.
این فرسایش اغلب در ژژنوم یا انتهای روده رخ می دهد اما گاهی در روده کوچک هم دیده می شود.
در این مشکل چندین ضایعه به یکباره پدیدار می شوند اما واقعاً کوچک هستند و تشخیص آنها مشکل است.
علل بروز و مکانیزم آنژیودیسپلازی
اکثر دانشمندان معتقدند علت بروز آنژیودیسپلازی، تاثیرات مخرب بر جنین در دوران بارداری است.
علت این امر می تواند بیماری های عفونی مادر، داروهای تراتوژنیک (مخرب برای جنین)، اختلالات هورمونی، ضایعه های کروموزومی و سایر فاکتورها مثل عوامل ناشناخته باشد.
این موارد بر رگ های خونی جنین تاثیر گذاشته و مانع از تشکیل بستر مویرگی کامل و تفاوت بین عروق و سیاهرگ ها می شود.
در نتیجه پیام های شریانی وریدی به وجود می آیند یعنی شانت هایی که جریان طبیعی خون و تغذیه بافت را بر هم می زنند.
در حالی که مکانیزم دقیق آنژیودیسپلازی مشخص نیست، تصور می شود که لایه عضلانی ضخیم دستگاه گوارش بیشتر در انقباض قرار گرفته و همین امر سبب انسداد رگ های زیر مخاطی می شود.
این رگ ها لایه های مخاطی و زیر مخاطی را حین عبور از عضله پروپریا تخلیه می کنند.
به مرور این انسداد سبب گشاد شدن یا عریض شدن رگ های زیر مخاطی شده و پیچ خوردگی را به همراه دارد.
همچنین همه رگ ها و مویرگ هایی که آنها را تخلیه می کنند هم به این وضعیت دچار خواهند شد.
فرسودگی ناشی از افزایش سن در رگ های خونی و بیماری های قلبی، عروقی و ریوی هم فاکتورهای خطرسازی هستند.
این بیماری ها سبب هیپوپرفیوژن عروق خواهد شد. در نتیجه ضایعه ها بد شکل و غیر طبیعی شده و نکروز ایسکمی ایجاد می شود.
سندرم هاید (Heyde) به سه گانه استنوزیس آئورت می گویند (مشکلی که در آن دریچه کنترل کننده آئورت قلب باریک و منقبض می شود) که انعقاد اکتسابی و کم خونی ناشی از آنژیودیسپلازی روده است.
به نظر می رسد سندرم هاید به علت تغییرات موجود در فاکتورهای انعقادی خون مثل فاکتور ون ویلبراند (VWF) باشد.
وقتی فاکتور ون ویلبراند نباشد یا کم باشد، بیماری ون ویلبراند ایجاد خواهد شد که نوعی اختلال خونی منجر به عدم لخته خون است و از ضایعات آنژیو دیسپلازی دستگاه گوارش فوقانی و تحتانی خونریزی صورت می گیرد.
علائم رایج آنژیو دیسپلازی
آنژیودیسپلازی بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال رخ می دهد. افراد مبتلا به این بیماری تا زمان بروز درد، از وجود آن بی خبر خواهند بود.
اکثر مواقع، این بیماری بی درد بوده و بنابراین افراد بدون اسکن یا شروع سایر علائم، متوجه وجود آن نمی شوند.
خونریزی دستگاه گوارش یک علامت بسیار رایج است اما وقتی حفره های موجود در روده بسیار کوچک باشند، تشخیص آنها تقریباً غیر ممکن می شود.
مدفوع تیره و قیر مانند از رایج ترین نتایج این بیماری است و آنمی (کمبود آهن در خون) هم رخ می دهد. آنمی می تواند مشکل بسیار جدی باشد.
عوارض آنژیودیسپلازی
نباید علائم آنژیودیسپلازی نادیده گرفته بشوند. اگر دچار خستگی غیر طبیعی، ضعف، سرگیجه یا خونریزی مقعد شده اید با پزشک تماس بگیرید.
اگر درمان نشود، آنژیودیسپلازی سبب از دست رفتن حجم بالایی از خون خواهد شد. در صورت آنمی شدید، انتقال خون صورت می گیرد.
در اثر خونریزی شدید، عدم ثبات همودینامیک رخ خواهد داد.
تشخیص آنژیو دیسپلازی
آنژیودیسپلازی معمولا از طریق کلونوسکوپی، غربالگری های سرطان روده بزرگ یا حین ارزیابی بیمار برای آنمی حاد یا مزمن تشخیص داده می شود.
همچنین تاریخچه کامل پزشکی و ثبت علائم مثل ضعف، سرگیجه، هماتمسیس هم انجام خواهد شد. معاینه فیزیکی جهت بررسی علائم حیاتی فرد و سنجش ثبات آنها صورت می گیرد.
انواع تست های آزمایشگاهی مثل شمارش کامل خون (CBC)، تست عملکرد کبد، عملکرد کلیه، فاکتورهای انعقادی هم برای بررسی آنمی و تشخیص بیماری های زمینه ای مرتبط با خونریزی مقعد تجویز می شوند (مثل بیماری های کلیوی در مرحله نهایی یا اختلالات مادرزادی یا اکتسابی انعقادی).
آندوسکوپی فوقانی دستگاه گوارش هم انجام می شود که در آن لوله ای منعطف با چراغ و دوربین از داخل دهان وارد دستگاه گوارش می شود تا آنژیو دیسپلازی را مشخص کند.
چون آنژیو دیسپلازی می تواند در انتهای مسیر گوارشی هم رخ دهد احتمالاً آندوسکوپی فوقانی موفق به نمایش ضایعه ها نشود.
در چنین مواردی آندوسکوپی کپسولی نیاز می شود. در این روش، کپسولی به اندازه یک قرص بلعیده شده تا در مسیر گوارشی به مسیر خود ادامه دهد و عکس بگیرد.
سایر روش های تشخیصی شامل اسکن رادیو نوکلئید (شیوه ای برای تصویربرداری که از دوز اندکی از مواد شیمیایی رادیواکتیو استفاده می کند)، آنژیوگرافی مزنتریک CT و آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی است.
بیشتر بخوانید : درمان خونریزی معده + تشخیص و علائم
اگر علائم آنژیودیسپلازی دارید، پزشک یک سری آزمایش جهت تشخیص ناهنجاری ها و هموراژی در مسیر گوارشی تجویز می کند. این تست ها عبارتند از:
- آندوسکوپی فوقانی : در این تست پزشک دیواره مری و معده را با وارد کردن لوله ای دوربین و چراغ دار به گلو و در نهایت معده بررسی می کند.
- آزمایش مدفوع : نمونه مدفوع به آزمایشگاه جهت بررسی وجود خون فرستاده خواهد شد.
- آزمایش CBC : این آزمایش خون، تعداد گلبول های قرمز را اندازه گیری می کند. نتایج، وجود یا عدم وجود آنمی را مشخص می کنند.
- کولونوسکوپی : در این شیوه، لوله دوربین دار از مقعد وارد رکتوم و روده بزرگ شده تا دیواره روده بررسی و هرگونه خونریزی یا سایر ناهنجاری ها مشخص شوند.
- آنژیوگرام : این عکسبرداری اشعه ایکس از رگ های خونی عکس گرفته و به شناسایی مکان خونریزی کمک می کند.
پزشک در صورتی آنژیوگرام توصیه می کند که کلونوسکوپی هیچگونه آسیب یا هموراژی فعالی را نشان ندهد.
دسته بندی آنژیو دیسپلازی
آنژیو دیسپلازی با نقص ساختارهای خاص سیستم عروقی طبقه بندی می شود یعنی اختلالات عروقی به شکل های زیر:
- سرخرگی
- سیاهرگی
- شریانی و وریدی
- لنفاوی
بد شکلی های عروقی سرخرگی عبارتند از:
- عدم وجود سرخرگ (آپلازی)
- هیپوپلازی سرخرگ (عدم تکامل)
- آنوریسم مادرزادی سرخرگ
بیشتر بخوانید : خونریزی روده – دلایل، علائم و راه های درمان
مشکلات سیاهرگ عبارتند از:
- ضایعه های رگ های عمیق
- نقص رگ های عضلات، اندام ها و رگ های سطحی
رگ های عمیق ممکن است در معرض آپلازی، هیپوپلازی و فشردگی قرار بگیرند. نارسایی مادرزادی دریچه و همچنین فلبکتازیِ (افزایش سایز) دریچه، به بدشکلی های مادرزادی رگ های عمقی اشاره می کند.
رگ های سطحی علاوه بر رگ های اندام های داخلی و عضلات می توانند دچار فلبکتازی شوند.
به علاوه، این شکل شامل آنژیوماتوز هم می شود یعنی رشد رگ های وریدی تحتانی که می توانند محدود یا منتشر باشند.
شکل شریانی وریدی توسط فیستول های گوناگونی نشان داده می شود یعنی پیام های تحتانی و دفرمه شده بین شریان و وریدها و بایپس بستر میکروسرکولاتوری (ریز جریان).
شکل لنفاوی شامل آپلازی، هیپوپلازی رگ های لنفاوی و انبساط آنها است. این موارد شامل لنفاژیوماتوز می شود یعنی شبکه ای از عروق لنفاوی پیشرفته تحتانی و مویرگ ها.
درمان آنژیودیسپلازی
گاهی اوقات خونریزی ایجاد شده توسط آنژیودیسپلازی خود به خود بدون مداخلات درمانی متوقف می شود.
اما شاید برای کنترل خونریزی و رفع آنمی به درمان احتیاج باشد. درمان بستگی به شدت بیماری و وجود آنمی دارد.
اگر آنمی ندارید پزشک درمان را به تاخیر انداخته تا زمانی که علائم آغاز شوند. درمان عبارت است از:
- آنژیوگرافی : در این شیوه پزشک از لوله ای نازک و پلاستیکی برای دارورسانی به یک رگ در حال خونریزی استفاده می کند.
این دارو رگ را بسته و خونریزی را متوقف خواهد کرد.
- سوزاندن : به محض تشخیص نقطه خونریزی، از سوزاندن جهت بستن رگ و توقف خونریزی استفاده می شود. این روش با آندوسکوپ انجام خواهد شد.
- جراحی : اگر دچار خونریزی روده بزرگ شده اید، جراحی ممکن است تنها گزینه جهت توقف خونریزی باشد.
در این صورت پزشک قسمت راست روده بزرگ را برمی دارد و مکمل های حاوی آهن برای رفع آنمی تجویز می کند.
آهن تولید گلبول های قرمز خون را تحریک خواهد کرد.
مهم ترین حقایق درباره آنژیودیسپلازی
آنژیودیسپلازی رگ های خونی متورم و پیچ و خم دار موجود در دیواره مخاطی و زیر مخاطی مسیر گوارشی است.
رایج ترین ها، آنژیودیسپلازی روده بزرگ و بعد روده کوچک و معده هستند. علت بروز این مشکل مشخص نیست و گاهی دلیل آن را افزایش انقباض دیواره عضلانی مسیر گوارشی می دانند.
تشخیص بر پایه سابق کامل پزشکی، معاینه فیزیکی، تست های آزمایشگاهی، آندوسکوپی و تصویربرداری ها است.
همیشه به درمان نیازی نیست مخصوصاً اگر خونریزی خود به خود متوقف شود. در صورت تداوم خونریزی، قطع خونریزی با ابلیشن ACP، الکتروکوآگولاسیون، هموکلیپس آندوسکوپی یا اسکلروتراپی انجام می شود.
اگر آنژیو دیسپلازی به رغم مدیریت مناسب رفع نشد جراحی گزینه بعدی است.
با افزایش سن و فرسایش، دیواره روده ضعیف شده و اکثر افراد مبتلا به آنژیودیسپلازی بالای ۵۰ سال دارند. برای تشخیص و درمان بیماری آنژیودیسپلازی می توانید به کلینیک دکتر فرشاد خسروی در تهران مراجعه کنید.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : 02188073136 و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره 09337836820 در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک 02188591523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.
