عدم تحمل گلوکز + انواع، علائم، تشخیص و درمان

عدم تحمل گلوکز چیست

عدم تحمل گلوکز اصطلاحی است که برای توصیف گروهی از بیماری های افزایش دهنده قند خون مانند هیپرگلیسمی (پیش دیابت)، اختلال قند ناشتا و دیابت نوع دو استفاده می شود.

اختلال قند خون ناشتا

اختلال قند خون ناشتا مرحله ای در پیشرفت به سمت دیابت است. افرادی که این بیماری در آنها تشخیص داده شده در خطر بالاتری برای ابتلا به دیابت قرار دارند.

مقدار گلوکز برای اختلال قند خون ناشتا از ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلی گرم بر دسی لیتر است. تشخیص اختلال قند خون ناشتا فرصتی برای پیشگیری یا تعویق شروع دیابت به شمار می آید.

با پزشک جهت خلق برنامه ای برای کاهش بروز این خطر مشورت کنید:

تفسیر

عدم تحمل گلوکز

عدم تحمل گلوکز بیماری ای است که در آن خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ افزایش می یابد. اغلب هیچ علائمی برای یک دوره زمانی مشخص وجود ندارد.

تشخیص از طریق آزمایش مصرف گلوکز خوراکی و اندازه گیری سطح گلوکز خون بعد از مصرف صورت می ‌گیرد.

نتیجه بین ۱۴۰ تا ۱۹۹ نشانه عدم تحمل گلوکز است. افرادی که دچار عدم تحمل گلوکز هستند ممکن است عوارض دیابت نوع دو را در زمان تشخیص این بیماری داشته باشند.

بنابراین مطلع کردن پزشک از هرگونه علائمی که دارید جهت دریافت درمان مناسب ضروری است.

بیشتر بخوانید : ۱۶ ماده غذایی مناسب برای افراد دیابتی

هیپرگلیسمی (پیش دیابت)

پیش دیابت شامل اختلال قند ناشتا و عدم تحمل گلوکز می شود. طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، از هر سه آمریکایی یک مورد پیش دیابت داشته که ۸۴ درصد از آنها از بیماری خود آگاه نیستند.

در مرحله پیش دیابت، سلول ها به درستی به انسولین پاسخ نمی دهند و همین امر منجر به افزایش تولید انسولین توسط پانکراس خواهد شد.

وقتی پانکراس در تقلا برای تولید انسولینِ کافی است، سطح قند خون افزایش می یابد. اگر پیش دیابت کنترل نشود تبدیل به دیابت نوع ۲ خواهد شد.

دیابت نوع دو

در دیابت نوع دو پاسخ بدن به انسولین با مشکل همراه بوده و سطح قند خون بیشتر است. این مشکل منجر به عوارض زیر خواهد شد:

• بیماری ‌های کلیه
• از دست دادن بینایی
• بیماری های قلبی

اگر دیابت نوع دو دارید با پزشک خود جهت ایجاد یک برنامه درمانی کامل صحبت کنید.

علائم عدم تحمل گلوکز

علائم عدم تحمل گلوکز در سطوح اولیه قابل توجه نیست مخصوصاً برای پیش دیابتی ها. با پیشرفت بیماری علائم زیر ظاهر می ‌شوند:

• افزایش عطش
• تکرر ادرار
• خستگی
• دوبینی
• بریدگی و زخم هایی که دیر بهبود می یابند
• کاهش وزن غیر ارادی (در دیابت نوع ۱)

علل و فاکتورهای خطر ساز عدم تحمل گلوکز

علت اصلی این موضوع مشخص نیست اما چند مورد باعث افزایش خطر بروز عدم تحمل گلوکز می شوند.

برخی از عوامل خطرساز قابل تغییر عبارتند از رژیم غذایی، ورزش و کنترل وزن. سایر عوامل پرخطر قابل کنترل نیستند مثل سن و سابقه خانوادگی دیابت و پیش دیابت.

علل بروز و عوامل خطرساز تقریباً مشابه هم هستند یعنی:

• سن : عدم تحمل گلوکز در هر سنی ممکن است رخ دهد اما بیشتر در افراد بالای ۴۵ سال دیده می شود.
• چاقی و اضافه وزن : چربی اضافی بدن هورمون ها و سایر مواد را به گونه‌ ای تغییر می دهد که در تولید انسولین مشکل ایجاد می شود.
• رژیم غذایی : مصرف غذاهای کم چرب خطر بروز این مشکلات و مسائل مربوط به دیابت را می کاهد.
• ژنتیک : اگر والدین یا یکی از فرزندان دیابت داشته باشند خطر بروز آن برای سایر فرزندان بیشتر می‌ شود. همچنین ژنتیک در بروز چاقی و اضافه وزن هم دخیل است.
• عدم تحرک : فعالیت فیزیکی سطح قند خون را می کاهد. سه بار فعالیت در هفته خطر بیماری ‌های مرتبط با انسولین را کاهش می دهد.

تشخیص عدم تحمل گلوکز

آزمایش های مختلفی می توانند عدم تحمل گلوکز را تشخیص دهند مثل:

• تست قند خون ناشتا : بعد از ۸ ساعت ناشتایی خون گرفته شده و میزان قند خون اندازه گیری می شود.
• تست تحمل گلوکز خوراکی بعد از دو ساعت : یک نوشیدنی سرشار از گلوکز می نوشید و دو ساعت بعد میزان قند خون اندازه گرفته می ‌شود.
• آزمایش گلیکوهموگلوبین (HbA1C یا A1C) : خون گرفته شده و میانگین قند خون طی سه ماه قبل بررسی می شود.
• آزمایش گلوکز خون تصادفی : خون گرفته شده و در مواردی که علائم شدید دیابت دارید آزمایش می شود.

نتایج این تست ها به پزشک در تشخیص نوع بیماری فرد کمک می ‌کنند.

درمان عدم تحمل گلوکز

درمان بستگی به پیشرفت بیماری هم دارد. اختلال قند خون ناشتا، عدم تحمل گلوکز و پیش دیابت مرتبط با عدم تحمل گلوکز، با تغییر سبک زندگی همچون اصلاح رژیم غذایی و انجام ورزش مرتبط است.

برخی افراد با دیابت نوع دو می توانند بدون مصرف دارو و با شیوه صحیح تغذیه و ورزش سطح قند خون خود را نرمال نگه دارند.

مشکلات مرتبط با عدم تحمل گلوکز، با تغییر سبک زندگی و در صورت لزوم داروها درمان می شوند.

اصلاح سبک زندگی

اگر سه مورد را در سبک زندگی خود تغییر دهید عدم تحمل گلوکز قابل کنترل می شود:

• رژیم غذایی : سه وعده غذا در روز و در زمان های مشخص سطح قند خون را ثابت نگه می دارد. از مصرف الکل و غذاهای غنی از چربی و شکر اجتناب کنید.

غلات کامل، میوه ها و سبزیجات بسیار موثر هستند.

• ورزش : ورزش و فعالیت فیزیکی سطح قند خون را پایین آورده و به حفظ وزن مناسب کمک می ‌کند.
• حفظ وزن مناسب : چربی در ترشح انسولین اختلال ایجاد می کند بنابراین کاستن وزن، مصرف انسولین را توسط بدن بهبود بخشیده و سطح قند خون متناسب می شود.

بیشتر بخوانید : مقاومت به انسولین چیست + علت بوجود آمدن آن و درمان

تغییرات ذکر شده برای سلامت قلب هم مفید هستند.

دارو درمانی

کنترل عدم تحمل گلوکز با تغییر سبک زندگی برای همه کارآمد نیست که در این صورت دارو درمانی لازم خواهد شد.

دو دسته اصلی داروها در این زمینه عبارتند از:

• داروهای خوراکی : این دارو ها به بدن در تولید انسولین و استفاده موثر از آن کمک می ‌کنند. رایج ترین این داروها گلوکوفاژ (متفورمین) است.
• انسولین : تزریق مستقیم انسولین به بدن باعث مصرف بیشتر آن توسط بدن می شود. انسولین به شکل طولانی اثر و کوتاه اثر در دسترس است.

این دارو را در منزل طبق برنامه یا بعد از بالا رفتن قند خون مصرف می کنند. قبل از مصرف، پزشک در زمان تجویز، شیوه صحیح تزریق را به بیمار آموزش می ‌دهد.

جمع بندی

عدم تحمل گلوکز اصطلاحی است که برای اختلال قند خون ناشتا، اختلال تحمل گلوکز، پیش دیابت و دیابت نوع ۲ به کار می رود.

شاید علائمی وجود نداشته و یا اینکه علائم دیابت همچون عطش، خستگی و تکرار ادرار را تجربه کنید.

علل بروز و عوامل خطرساز شامل سن، وزن، ژنتیک و فاکتورهای مرتبط با سبک زندگی می شوند. درمان عبارت است از تغییر رژیم غذایی، ورزش بیشتر، کاهش وزن و در صورت لزوم دارو درمانی.

اگر علائم این عارضه را دارید به کلینیک دکتر فرشاد خسروی در تهران مراجعه کنید. پزشکان متخصص کلینیک، فرد را به مسیر صحیح هدایت کرده و برنامه کاملی فراهم می کنند. در این صورت بیماری کنترل شده و نتایج خوبی حاصل خواهد شد.

برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : 02188073136 و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره 09337836820 در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک 02188591523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.