انواع فلوروسکوپی و کاربرد آن

فلوروسکوپی چیست

انواع فلوروسکوپی برای تصویربرداری از قسمت های مختلف بدن مثل دستگاه گوارشی، اسکلتی، ادراری، تولید مثل و تنفس کاربرد دارند.

فلوروسکوپی گاهی برای ارزیابی نواحی خاصی از بدن که شامل ماهیچه ‌ها، استخوان ‌ها و مفاصل و حتی قلب، کلیه یا ریه می ‌شود به کار می ‌رود.

سایر فرآیندها که برای تشخیص مشکلات عضلانی، استخوان ‌ها یا مفاصل استفاده می ‌شوند عبارتند از میلوگرافی، اشعه ایکس، اِم آر آی، آرتروگرافی و توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن).

انواع فلوروسکوپی

فلوروسکوپی نوعی رادیولوژی است که به شیوه ‌های مختلفی استفاده می ‌شود. برخی از رایج‌ ترین انواع فلوروسکوپی شامل تست ‌های زیر است:

فلوروسکوپی با اهداف تشخیصی

• آنژیوگرافی : از فلوروسکوپی برای شناسایی و تشخیص جریان خون در عروق (مثل قلب) استفاده می ‌شود که اغلب شامل آنژیوپلاستی است (باز کردن عروق مسدود شده).
• آرتروگرافی : از فلوروسکوپی برای تصویرسازی از مفاصل استفاده می ‌شود
• باریم انما یا سِری دستگاه گوارش تحتانی : از باریوم (ماده کنتراست) برای بررسی آناتومی روده بزرگ و ایلئوم انتهایی استفاده می ‌شود.
• آزوفاژوگرام باریم یا سِری فوقانی دستگاه گوارش : باریم برای بررسی معده، مری و اثنی عشر به کار می‌ رود.
• تست باریم : از باریوم برای بررسی دستگاه گوارش فوقانی از جمله پشت دهان، گلو و مری استفاده می‌ شود.

بیشتر بخوانید : بهترین کلینیک گوارش در تهران + معرفی خدمات و درمان‌ها

• هیستروسالپنگوگرافی : از رنگ کنتراست برای بررسی لوله ‌های فالوپ استفاده می ‌شود.
• میلوگرافی : از فلوروسکوپی و رنگ کنتراست جهت بررسی نخاع، ریشه ‌های عصبی و پوشش نخاع استفاده می ‌شود.

فلوروسکوپی با اهداف درمان

• قرار دادن کاتترهای درون وریدی (IV) یا کاتترهای شریانی : از فلوروسکوپی جهت هدایت جاگذاری کاتتر در درون بدن استفاده می ‌شود.
• ورتبروپلاستی : استفاده از فلوروسکوپی جهت تزریق سیمان به مهره ‌ها (استخوان ‌های موجود در ستون فقرات)
• کاتتریزاسیون قلبی : روشی تهاجمی است که برای بررسی و درمان بیماری‌ های قلبی به کار می ‌رود.در این شیوه لوله ای بلند و منعطف به کار می رود که وارد کشاله ران و بعد رگ‌ های خونی می شود تا مشکلات قلبی تشخیص داده شوند. همچنین دارو هم از این طریق وارد بدن شده و یا نقایص اصلاح خواهند شد.

فلوروسکوپی برای تعیین محل اجسام خارجی و کمک به درمان آن

• بیوپسی : روشی است که در آن نمونه کوچکی از سلول‌ ها یا بافت برای بررسی میکروسکوپی جمع آوری می‌ شود.
• هدایت تزریق کورتیکو استروئید به مفاصل یا ستون فقرات جهت درمان آرتریت و سایر مشکلات
• پونکسیون کمری : از فلوروسکوپی جهت هدایت سوزنی بین استخوان ستون فقرات کمر برای مشاهده و جمع آوری مایع مغزی نخاعی (CSF) استفاده می ‌شود.

رایج ترین انواع فلوروسکوپی

• رادیوگرافی دستگاه گوارش فوقانی : تصاویری از دیواره مری، معده و پروگزیمال روده کوچک با ماده کنتراست بر پایه باریم تولید می‌ کند.

از این شیوه برای تشخیص زخم، جسم خارجی در روده استفاده می ‌شود. وقتی دستگاه گوارش فوقانی با کنتراست بر پایه باریم پوشانده شود، رادیولوژیست آناتومی معده، مری و اثنی عشر را ارزیابی می‌ کند.

• رادیوگرافی دستگاه گوارش تحتانی یا باریم انما : این شیوه، تصاویری از غشای داخلی روده بزرگ جهت شناسایی زخم ‌ها، توده ‌ها و اجسام خارجی ارائه می‌ کند.
• هیستروسالپنگوگرافی : این روش از فلوروسکوپی جهت بررسی رحم و لوله ‌های فالوپ زنی که در بارداری مشکل دارد استفاده می‌ کند.

همچنین برای بررسی علت سقط حاصل از ناهنجاری‌ های رحمی و تعیین وجود و شدت چسبندگی ‌ها یا فیبروم رحم و توده ‌ها و فیبروم ‌ها استفاده می ‌شود.

ماده کنتراست از طریق کاتتر وارد بدن خواهد شد.

نتایج فلوروسکوپی

• پزشک با دقت تصاویر و ویدیوهای حاصل از نتایج را جهت هرگونه ناهنجاری بررسی می ‌کند.
• در صورت مشاهده هرگونه ناهنجاری، درمان مناسب توصیه می ‌شود.
• موارد اندکی وجود دارد که در آن آزمایشات بیشتر جهت رد هرگونه مشکل دیگر درخواست می ‌شود.

انواع روش‌ های فلوروسکوپی

• معاینه دستگاه گوارش با اشعه ایکس : اشعه ایکس مری، ویدیو فلوروسکوپی، اشعه ایکس معده، عبور اشعه ایکس، آنتروکلیز، ایریگوگرافی، معرفی استنت تحت کنترل RTG.
• بررسی و ارزیابی مجاری ادرار : یورتروسیتوگرافی، معرفی کاتتر دم خوک
• فیستولوگرافی : تزریق به دهانه فیستول یا ماده حاجب تخلیه
• اسکیاسکوپی دیافراگم : تشخیص پارزی دیافراگم
• اسکیاسکوپی ریه : افتراق ندول در پارانشیم ریه، حاصل از ضایعات خارج پارانشیمی
• کلانژیوگرافی : حین عمل، T-Drain، PTC (کلانژیوگرافی ترانس کبدی از راه پوست)

بیشتر بخوانید : آزمایشات دستگاه گوارش و کاربرد آن در سلامت

استفاده از تصاویر فلوروسکوپی

وقتی پزشک برای بررسی اندام ‌هایی مثل دستگاه گوارش، دستگاه ادراری، ریوی، عروقی به تصویربرداری حرکتی نیاز داشته باشد از فلوروسکوپی استفاده می ‌کند.

همچنین از فلوروسکوپی برای هدایت پزشک جهت تعیین مکان واقعی سوزن، قرار دادن کاتتر یا استنت، ردیابی بولوس و شناسایی منطقه مداخله استفاده می ‌شود.

همچنین از فلوروسکوپی برای مطالعات حرکتی ساده در ارتوپدی استفاده می ‌کنند. فلوروسکوپی برای تشخیص بیماری ‌ها، ارزیابی قبل و بعد جراحی ‌های گوارشی، ارزیابی بصری دستگاه گوارش، میلوگرام، قرار دادن کاتتر عروقی و مطالعات رنگ پوست به کار می ‌رود.

فلوروسکوپی همراه با DRX-EXCEL به پزشکان در شناسایی بیماری‌ های مختلف کمک می ‌کند.

آزمایشات تصویربرداری فلوروسکوپی عبارتند از:

بلع باریم اصلاح شده، مطالعات مارشمالو Bagel، تصویرسازی زنده برای برداشتن مری و روده، آزفوگرام، BE، هدایت جای گذاری لوله نفروستومی جایگزین، قرار دادن ماده حاجب جهت مطالعات آرتروگرام، میلئوگرام و مطالعات پورتاکات، RT(R)، RDMS، RDCS، RVT.

مزیت فلوروسکوپی، نمایش فیزیولوژی بیمار و تشخیص آسپیراسیون است. همچنین عمل جویدن، تعیین ماده غذایی بی‌ خطر برای بیمار و امتحان استراتژی ‌هایی همچون پاک کردن گلو (Clearing) را نمایش می‌ دهد.

برای انجام انواع فلوروسکوپی می توانید به کلینیک دکتر فرشاد خسروی در تهران مراجعه کنید.