تغییر در عادت های روده : علت ها و زمان مراجعه به پزشک
عادت های روده در هر یک از افراد متفاوت است. تغییر در عادت های روده به طور ناگهانی، معمولا بی ضرر اما گاهی نشان دهنده یک بیماری زمینه ای مانند سندرم روده تحریک پذیر یا بیماری التهابی روده هستند.
مدفوع کردن در برخی افراد یک بار در روز و برای برخی دیگر چندین بار در روز یا یک بار در هر 2 روز طبیعی است و هیچ الگوی سالم مشخصی وجود ندارد.
با این حال تغییرات قابل توجه در دفعات یا ظاهر مدفوع به خصوص زمانی که این تغییرات با مسائل دیگری مانند اسهال، یبوست یا درد شکم رخ دهند نشان دهنده یک مشکل است.
در این مقاله به بررسی این موضوع که چه چیزی باعث تغییر در مدفوع می شود و زمانی که باید به پزشک متخصص مراجعه کرد خواهیم پرداخت. همچنین نحوه تشخیص و درمان مشکل توسط پزشکان را توضیح خواهیم داد.
تغییر در عادت های روده
سندرم روده تحریک پذیر
این بیماری طولانی مدت بر سیستم گوارش تأثیر می گذارد. جامعه پزشکی هنوز علت دقیق بروز این بیماری را نمی داند، اما مشکلات گوارشی و افزایش حساسیت در روده احتمالا در ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر نقش دارند.
افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر علائم گوارشی بسیاری از جمله موارد زیر را تجربه می کنند:
- گرفتگی و درد شکم
- اسهال
- یبوست
- نفخ
- گاز
بیماری کرون
بیماری کرون یکی از انواع سندرم روده تحریک پذیر است. این بیماری باعث التهاب در هر بخشی از دستگاه گوارش می شود، اما معمولا بر روی روده کوچک و قسمت ابتدایی روده بزرگ یا کولون تأثیر می گذارد.
کرون به طور کلی یک بیماری مادام العمر بوده و علائم آن شامل موارد زیر است:
- اسهال
- گرفتگی و درد شکم
- مدفوع خونی
- خستگی
- نیاز ناگهانی برای دفع مدفوع
- یبوست
- کاهش وزن
کولیت اولسراتیو
کولیت اولسراتیو یک بیماری مادام العمر و نوع دیگری از سندرم روده تحریک پذیر است. این بیماری باعث ایجاد التهاب و زخم در پوشش کولون و رکتوم می شود.
علائم کولیت اولسراتیو عبارتند از:
- اسهال
- مدفوع حاوی خون یا مخاط
- گرفتگی یا درد شکم
- نیاز شدید و مکرر برای دفع مدفوع
- خستگی
- کاهش وزن
- کم خونی
اختلال در عملکرد تیروئید
غده تیروئید هورمون هایی را برای کنترل بسیاری از فرآیندهای بدن از جمله رشد و متابولیسم ترشح می کند.
کم کاری تیروئید به این معناست که تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمی کند. کم کاری تیروئید علاوه بر یبوست منجر به بروز علائمی همچون موارد زیر خواهد شد:
- خستگی
- حساسیت به دما
- بی حالی
- افزایش وزن
- خشکی پوست
بیماری سلیاک
بیماری سلیاک نیز یک بیماری مادام العمر است و زمانی اتفاق می افتد که گلوتن در رژیم غذایی باعث مشکلات گوارشی شود. گلوتن نوعی پروتئین در گندم، چاودار و جو است.
بر اساس گزارش موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی، حدود 2 میلیون نفر در ایالات متحده به بیماری سلیاک مبتلا هستند و بسیاری از آن ها از ابتلا به این بیماری اطلاعی ندارند.
پزشکان از علت ابتلا به بیماری سلیاک مطمئن نیستند، اما معتقدند که این بیماری ناشی از مشکل در سیستم ایمنی بدن و در برخی موارد ارثی است.
علائم بیماری سلیاک عبارتند از:
- اسهال
- گرفتگی و درد شکم
- نفخ
- ناراحتی معده
- یبوست
- گاز
سرطان روده
سرطان های کولون، رکتوم و کولورکتال از انواع سرطان روده هستند و نام آن ها بر اساس محل ایجاد سرطان برای اولین بار مشخص می شود.
علائم سرطان روده شامل موارد زیر است:
- مدفوع خونی
- تغییرات مداوم در عادات روده مانند اسهال یا یبوست
- درد یا گرفتگی شکم
- خونریزی از رکتوم
- نیاز به دفع مدفوع حتی پس از مدفوع کردن
- نفخ
- خستگی و ضعف
- کاهش وزن
توجه به این نکته ضروری است که بسیاری از بیماری های کمتر شدید گاهی چنین علائمی ایجاد می کنند و در اکثر موارد علت چیزی غیر از سرطان است.
چه زمانی باید به پزشک متخصص مراجعه کرد
اگر هر گونه تغییر در حرکات روده بیش از چند روز ادامه داشت به دنبال مشاوره تخصصی باشید. حتی تغییرات جزئی مانند یبوست یا اسهال می تواند نشان دهنده یک نوع بیماری باشد.
در صورت بروز علائم شدیدتر از جمله موارد زیر فورا با یک متخصص مشورت کنید:
- وجود خون، مخاط یا چرک در مدفوع
- گرفتگی یا درد شدید شکم
- اسهال شدید که بیش از یک روز طول بکشد
- سرگیجه یا گیجی
- حالت تهوع یا استفراغ مداوم
تشخیص تغییر در عادت های روده
متخصص ابتدا علائم و سوابق پزشکی را بررسی کرده و درباره دفعات و ظاهر مدفوع سؤالاتی خواهد پرسید.
شاید لازم باشد نمونه خون یا مدفوع گرفته شود. برای مثال آزمایش خون التهاب را نشان داده و یا به رد برخی تشخیص ها کمک می کند.
متخصص احتمالا آزمایشات زیر را نیز تجویز خواهد کرد:
- آزمایشات تصویربرداری : این آزمایشات شامل اشعه ایکس، سی تی اسکن و سونوگرافی است که به نشان دادن اختلال و علائم آسیب در اندام های داخلی کمک می کنند.
- آزمایش ایمونوشیمیایی مدفوع : این آزمایش یک نوع غربالگری غیرتهاجمی برای افراد مبتلا به بیماری کولون است. متخصص نمونه ای از مدفوع گرفته و مورد آزمایش قرار می دهد.
- آندوسکوپی : در این آزمایش یک لوله نازک متصل به چراغ و دوربین از گلو وارد دستگاه گوارش شده و هرگونه مشکل بررسی می شود.
- کولونوسکوپی : در این روش برای بررسی مشکلات کولون یک لوله نازک متصل به چراغ و دوربین وارد رکتوم می شود.
- سیگموئیدوسکوپی : در این آزمایش یک لوله نازک متصل به چراغ و دوربین برای بررسی مشکلات نزدیک ترین بخش به رکتوم به نام کولون سیگموئید وارد رکتوم می شود.
درمان تغییر در عادت های روده
انتخاب بهترین روش درمانی به علت تغییر عادات روده بستگی دارد. در صورتی که هیچ درمانی در دسترس نباشد، هدف تسکین علائم و جلوگیری از بدتر شدن بیماری خواهد بود.
برنامه های درمانی احتمالا شامل موارد زیر هستند:
- تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی
- مصرف داروهایی از جمله داروهای ضد التهابی، سرکوب کننده سیستم ایمنی یا ضد سرطان
- عمل جراحي
نتیجه نهایی
عادات روده در هر فرد متفاوت بوده و تغییرات موقت معمولا نگران کننده نیستند. با این حال تغییرات مداوم یا شدید به خصوص زمانی که همراه با علائم دیگر باشند نشان دهنده یک بیماری اساسی هستند.
سندرم روده تحریک پذیر، بیماری التهابی روده، مشکلات تیروئید، بیماری سلیاک و سرطان همگی منجر به بروز مشکلات مداوم روده می شوند.
اگر تغییرات مدفوع بیش از چند روز طول کشید با یک پزشک متخصص تماس بگیرید. در صورت مشاهده علائم شدید مانند وجود خون یا مخاط در مدفوع، درد یا گرفتگی شدید و یا تهوع یا استفراغ مداوم سریعا به پزشک مراجعه کنید.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : 02188073136 و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره 09337836820 در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک 02188571523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.
