پرخوری عصبی چیست؟ پیشگیری، تشخیص و علت‌ها
پرخوری عصبی که با نام بولیمیا نیز شناخته می شود، یک اختلال خوردن است که در آن فرد مقدار زیادی غذا را در یک وعده می خورد (پرخوری) و سپس به طریقی آن را از بدن خارج می کند (پاکسازی).
علائم فیزیکی، رفتاری و عاطفی آن متفاوت است. علت دقیق پرخوری عصبی مشخص نیست، ممکن است ترکیبی از عوامل ژنتیکی و رفتارهای آموخته شده باشد. شاید بتوان با آموزش و آگاهی از آن جلوگیری کرد.
پرخوری عصبی چیست
پرخوری عصبی یک اختلال خوردن است. اختلالات خوردن عارضه های مربوط به سلامت روان می باشند که پتانسیل به خطر انداختن زندگی را دارند. اگر اختلال خوردن دارید، ممکن است در مورد غذا و وزن دچار وسواس باشید. این وسواس می تواند به سلامت جسمی و روحی آسیب برساند.
پرخوری عصبی را می توان به عنوان یک الگوی غذا خوردن تعریف کرد که با ویژگی های زیر مشخص می شود:
- مصرف مقدار زیادی غذا در مدت زمان کوتاه (پرخوری)
- خارج کردن غذا (پاکسازی) که ممکن است با وادار کردن خود به بالا آوردن (استفراغ) یا مصرف ملین انجام شود. ملین ها داروهایی هستند که حرکت غذا را در بدن تسریع می کنند.
موارد زیر سایر ویژگی های پرخوری عصبی هستند:
- استفاده نادرست از قرص های ادرار آور یا قرص های لاغری
- خیلی کم غذا خوردن یا اصلاً غذا نخوردن (روزه داری)
- ورزش بیش از حد
- مخفی کردن غذا برای پرخوری و پس از آن پاکسازی
افراد مبتلا به بولیمیا معمولا وزن طبیعی و مناسبی دارند. اما آنها بر اساس دیدگاهی که از شکل بدن و وزنشان دارند، خود را به شدت قضاوت می کنند. آنها معمولاً بخاطر ظاهر بدنشان مشکل عزت نفس دارند.
چه کسانی دچار بولیمیا می شوند
بولیمیا در افرادی که با بدن زنانه به دنیا می آیند، بیشتر از افرادی است که در بدو تولد مرد هستند. این مشکل معمولاً در دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی بروز می کند. اما می تواند افراد در هر سنی را تحت تاثیر قرار دهد.
بین 1 تا 2 درصد از مردم در طول هر سال بولیمیا را تجربه می کنند. افراد با هر جنس، سن، نژاد، قومیت یا نوع بدن دچار پرخوری عصبی می شوند.
بیشتر بخوانید : رژیم غذایی برای اختلال بلع
تفاوت بین پرخوری عصبی و بی اشتهایی عصبی
افراد مبتلا به پرخوری عصبی معمولاً وزن طبیعی دارند. آنها در چرخه ای از پرخوری و پاکسازی قرارمی گیرند. افراد مبتلا به بی اشتهایی عصبی معمولاً دچار کمبود وزن هستند.
آنها برای کاهش وزن به گرسنگی، رژیم های غذایی سخت و ورزش شدید روی می آورند. این افراد با وجود لاغر بودن زیاد، فکر می کنند که چاق هستند و ممکن است آنقدر لاغر شوند که بیمار به نظر برسند.
تفاوت بین پرخوری عصبی و اختلال پرخوری
افراد مبتلا به پرخوری عصبی، اول پرخوری و سپس پاکسازی می کنند یا سعی می کنند از شر غذا یا وزن خلاص شوند.
افراد مبتلا به اختلال پرخوری، پس از پرخوری برای خارج کردن غذا و کنترل وزن تلاش نمی کنند. همچنین، افراد مبتلا به پرخوری عصبی معمولاً وزن مناسبی دارند. اما افراد مبتلا به اختلال پرخوری معمولاً دچار اضافه وزن یا چاقی هستند.
علائم و نشانه های پرخوری عصبی
علائم و نشانه های پرخوری عصبی می تواند رفتاری، احساسی و فیزیکی باشد.
تشخیص بولیمیا ممکن است سخت باشد. افراد مبتلا به این عارضه اغلب پرخوری و پس از آن در خفا پاکسازی می کنند. اما بسته های خالی مواد غذایی و ملین ها می توانند علائم هشدار دهنده پرخوری عصبی باشند. سایر علائم رفتاری و عاطفی پرخوری عصبی عبارتند از:
- مراجعه مکرر به دستشویی، به ویژه بعد از غذا
- ورزش بیش از حد
- مشغولیت ذهنی در مورد ظاهر بدن
- ترس شدید از افزایش وزن
- افسردگی، اضطراب یا سوء مصرف مواد
- احساس خارج از کنترل بودن
- احساس گناه یا شرم در مورد خوردن
- کناره گیری اجتماعی از دوستان و خانواده
علائم فیزیکی پرخوری عصبی می تواند شامل مشکلات دندان باشد. با استفراغ ارادی، مینای دندان در اثر برخورد با اسید معده فرسایش می یابد. همچنین ممکن است دندان ها به جای سفید بودن، شفاف به نظر برسند و حساس تر باشند. سایر علائم فیزیکی پرخوری عصبی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تورم گونه ها یا خط فک متورم
- مشکلات گوارشی مانند یبوست و رفلاکس اسید معده
- جای زخم، خراش یا پینه روی بند انگشتان (در اثر به زور بالا آوردن)
- غش کردن
- دوره های قاعدگی نامنظم
- ضعف عضلانی
- چشم های سرخ
- کم آبی بدن
علت پرخوری عصبی
علت دقیق پرخوری عصبی مشخص نشده است. اما به تصور محققان مشکل احتمالا مربوط به ترکیبی از ژنتیک و رفتارهای آموخته شده باشد. اگر یکی از خویشاوندان شما مبتلا به اختلال خوردن است، شما هم در خطر ابتلا به این اختلال قرار دارید.
فرهنگ عامه و رسانه ها افراد را تحت فشار قرار می دهند تا تیپ بدنی خاصی داشته باشند. این تأثیرات بیرونی می تواند بر تصویر بدن و عزت نفس شما تأثیر بگذارد. همچنین، احساس استرس، ناراحتی یا عدم کنترل همگی می تواند منجر به پرخوری عصبی شود.
بیشتر بخوانید : راهکارهایی برای هضم بهتر غذا
عوارض پرخوری عصبی
پرخوری عصبی می تواند مانع دریافت مواد مغذی مورد نیاز بدن شود. احتمال بروز بسیاری از عوارض مختلف در اثر پرخوری عصبی وجود دارد، از جمله:
- زخم گلو
- زخم معده
- پوسیدگی دندان
- التهاب مری (ازوفاژیت) و پارگی آن
- آسیب به روده ها و معده
- عدم تعادل الکترولیت
- ریتم غیر طبیعی قلب (آریتمی)
- نارسایی قلبی
- افزایش خطر خودکشی
تشخیص پرخوری عصبی
برای تشخیص پرخوری عصبی، پزشک یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد. آنها در مورد سابقه پزشکی و علائم سوال می کنند. اشکالی ندارد اگر هنگام صحبت با ارائه دهنده خدمات درمانی خود عصبی باشید. هدف آنها بهتر شدن شماست. بنابراین مهم است که با ارائه دهنده خدمات درمانی خود در مورد عادات غذایی تان صادق باشید.
ارائه دهنده خدمات درمانی پرخوری عصبی را در صورت داشتن معیارهای زیر تشخیص می دهد:
- آیا دوره های مکرر پرخوری دارید؟
- آیا در طول یک دوره حس می کنید کنترلی بر روی غذا خوردن خود ندارید؟
- آیا رفتارهای نامناسبی برای پاکسازی انجام می دهید؟
- آیا حداقل یک بار در هفته به مدت سه ماه پرخوری داشته اید؟
هیچ آزمایشی برای تشخیص خاص بولیمیا وجود ندارد. ارائه‌دهنده خدمات درمانی آزمایش‌هایی را برای بررسی چگونگی تاثیر پرخوری عصبی بر سلامت بدن تجویز می کند. این تست ها عبارتند از:
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- تست عملکرد کلیه
- تست نوار قلب یا الکتروکاردیوگرام (EKG)
- آزمایش اکو قلب (اکوکاردیوگرافی)
بیشتر بخوانید : 19 ماده غذایی برای بهبود گوارش
مدیریت و درمان پرخوری عصبی
پزشکان بولیمیا را با استفاده از تکنیک های مختلفی درمان می کنند. آنها بیماران را به تیمی از متخصصان از جمله متخصصان تغذیه و متخصصان سلامت روان ارجاع می دهند. درمان ها شامل موارد زیر است:
- روان درمانی : درمان شناختی- رفتاری نوعی مشاوره فردی است که بر تغییر تفکر (شناختی) و رفتار افراد تمرکز دارد. در درمان به این روش از تکنیک هایی برای ایجاد نگرش سالم نسبت به غذا و وزن استفاده می شود. درمانگر همچنین سعی می کند تا با برخی رویکردها نحوه واکنش فرد به شرایط دشوار را تغییر دهد.
- مشاوره تغذیه : در مشاوره تغذیه روش های سالم تری برای تغذیه آموزش داده می شود. شما با یک متخصص تغذیه یا مشاور دارای مجوز کار خواهید کرد تا به مسیر درست بازگردید.
- دارو : مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین نوعی داروی ضد افسردگی هستند. آنها می توانند دفعات پرخوری و استفراغ را کاهش دهند. اما اثربخشی طولانی مدت این داروها مشخص نیست. آنها همچنین در درمان اضطراب و افسردگی که در میان افراد مبتلا به پرخوری عصبی رایج است، موثر هستند.
- گروه های حمایتی : گروه های حمایتی می توانند در کنار استفاده از سایر اشکال درمان مفید باشند. در گروه‌های حمایتی، افراد و خانواده‌هایشان با هم ملاقات می‌کنند و داستان‌هایشان را به اشتراک می‌گذارند.
چگونه می توانم از پرخوری عصبی جلوگیری کنم
اگر بولیمیا در خانواده شما وجود دارد، از علائم هشدار دهنده آن آگاه باشید تا هر چه زودتر مشکل را تشخیص دهید. با درمان زودهنگام می توان الگوهای غذایی ناسالم را قبل از اینکه غلبه بر آنها سخت تر شود، از بین برد.
شما می توانید با درمان سایر بیماری ها مانند افسردگی و اختلالات اضطرابی، احتمال ابتلا به پرخوری عصبی را کاهش دهید.
مربیان و والدین همچنین می‌توانند به جوانان بیاموزند که تیپ بدنی «ایده‌آل» که رسانه‌ها به تصویر می‌کشند، واقع بینانه نیست. در واقع، می تواند ناسالم و حتی خطرناک باشد.
بیشتر بخوانید : ترس از غذا خوردن یا فوبیای غذا
پیش بینی وضعیت افراد مبتلا به بولیمیا چگونه است
بسیاری از افراد مبتلا به بولیمیا با درمان بهبود می یابند و به زندگی سالم ادامه می دهند. مشکل برخی از افراد پس از بهبود اولیه، عود می کند و دوباره نیاز به درمان دارند. طبق آمار حدود نیمی از افراد مبتلا به پرخوری عصبی با درمان مناسب به طور کامل بهبود می یابند.
افراد مبتلا به پرخوری عصبی در صورت عدم درمان، دچار عوارض جدی می شوند. برخی از افراد نیاز به دریافت مراقبت های پزشکی اضافی در بیمارستان یا مرکز درمانی دارند.
چه زمانی باید به دنبال کمک باشم
اگر غذا خوردن باعث استرس شود یا زندگی روزمره را مختل کند، نوعی اختلال خوردن است. در صورت داشتن هر یک از علائم زیر باید فوراً به دنبال درمان بروید:
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- تپش قلب
- سرگیجه
- غش کردن
- گلودرد شدید و رفلکس اسید معده
افراد مبتلا به بولیمیا وسواس زیادی در مورد غذا و وزن دارند. پرخوری عصبی یک بیماری جدی است که می تواند بر سلامت روحی و جسمی فرد تأثیر بگذارد.
با مراقبت های پزشکی مناسب و مشاوره سلامت روان، می توانید بهتر شوید. در اولین قدم برای محافظت از سلامتی خود با ارائه دهنده خدمات درمانی صحبت کنید.
برای دریافت نوبت جهت درمان پرخوری عصبی با کلینیک دکتر فرشاد خسروی تماس بگیرید.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : 02188073136 و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره 09337836820 در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک 02188571523 و 02188591358
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.
